Muninn - 01.04.1966, Blaðsíða 16

heinrichböll: Qau5j Elsu Baskoleit
Kjallari hússins, sem við bjuggum í áður
fyrr, var leigður kaupmanni, Baskoleit að
nafni. í forstofunni stóðu ætíð appelsínu-
kassar á víð og dreif. Það var ýldulykt af
ávöxtunum, sent biðu kontu sorpvagnsins,
og bak við dimmt, ógagnsætt rúðuglerið
heyrðum við oft hina djúpu, austurprúss-
nesku rödd hans, sem kvartaði yfir erfiðum
tímum. En í lrjarta sínu var Baskoieit glað-
ur. Við vissum, eins og aðeins börn geta
vitað, að skammir lians voru einungis leik-
ur, líka ávítur hans í okkar garð, og oft
kom hann upp þessi fáu þrep, sem lágu frá
kjallaranum út á götuna, með vasana fulla
af eplum eða appelsínum, sem hann kastaði
til okkar eins og boltum.
En áhugi okkar á Baskoleit var fyrst og
fremst sprottinn af aðdáun á dóttur hans,
Elsu. Elún hafði sagt okkur, að hún ætlaði
að verða dansnrær. Kannski var hún þegar
orðin það, að minnsta kosti æfði hún sig
iðulega, æfði sig niðri i gulkalkaða kjall-
araherberginu við hliðina á eldhúsi Basko-
leits; ljóshærð og grönn stóð hún á táberg-
inu, klædd nærskornum prjónabol, föl í
andliti, sveif stundarkorn eins og svanur,
þaut um eða stökk, tók sveiflur. Úr glugga
svefnherbergis míns gat ég séð liana þegar
dimmt var orðið. í rétthyrningnum, sem
glugginn myndaði, blasti grænklæddur,
grannur líkami hennar við augum, fölt og
tekið andlitið og ljóshært höfuð hennar,
sem sveif stundum utan í nakta ljósaper-
una, sem tók að rugga og sendi gulan ljós-
hring í nokkur augnablik fram í gráan húsa-
garðinn. Fólk hrópaði „skækja“ yfir húsa-
garðinn, og ég vissi ekki hvað ,,skækja“ var.
Aðrir hrópuðu „viðbjóður", og þótt ég teldi
mig vita, hvað viðbjóður væri, gat ég ekki
hugsað mér, að Elsa ætti neitt skylt við
hann. Gluggi Baskoleits var þá rifinn upp,
og í steikarsvælunni birtist stórt, sköllótt
liöf'uð iians, og í ljósinu, sem féll inn í húsa-
garðinn úr opnum eldhúsglugganum hellti
hann úr sér óskiljanlegunr skammaryrðum.
Skömmu síðar var þykkt, grænt flauelstjald
konrið fyrir gluggann á lrerbergi Elsu, svo
að naumast gat nokkur ljósglæta komizt út,
en ég lrorfði á liverju kvöldi í þennan dauf-
glitrandi rétthyrning og sá lrana, þó að ég
gæti það ekki: Elsu Baskoleit í eirgrænum,
nærskornum prjónabol. í nokkrar sekúnd-
ur sveif hún, grönn og ljóshærð, undir
naktri ljósaperunni.
En við fluttum búferlum nokkru síðar.
Ég eltist og gerði nrér ljóst, hvað skækja var,
taldi nrig þess fullvissan, lrvað viðbjóður
var, sá dansmeyjar, en engin þeirra féll nrér
eins vel í geð og Elsa Baskoleit, senr ég hafði
aldrei neinar spurnir af. Við flnttnm til
annarrar borgar, styrjöld skall á, löng styrj-
öld, og mér varð ekki lengur hugsað til Elsu
Baskoleit, minntist hennar auk heldur ekki,
þegar við konrunr til gömlu borgarinnar á
ný. Ég stundaði vinnu af ýmsu tagi, þar til
ég varð bílstjóri lijá Ireildsala, senr verzlaði
nreð ávexti. Það eina, senr ég raunverulega
gat, var að aka flutningabíl unr borgina. Á
hverjum nrorgni fékk ég listann nrinn, kassa
með eplunr, appelsínum og perunr og körf-
ur með plónrunr. Síðan hélt ég inn í borg-
ina.
Dag nokkurn, er ég stóð á planinu, þar
sem bíllinn minn var hlaðinn, og var að
bera farminn sanran við vörulistann nrinn,
konr bókhaldarinn rit úr klefa sínunr, senr
þakinn var með bananaauglýsingum, og
spurði pakkhúsmanninn:
„Getunr við afgreitt Baskoleit?“
„Hefur lrann pantað blá vínber rétt einu
sinni?“
„}á“. — Bókhaldarinn greip blýantinn,
senr liann hafði konrið fyrir bak við eyrað,
og horfði furðu lostinn á pakklrúsnranninn.
124 MUNINN