Heimilisblaðið - 01.07.1940, Side 14
114
HEIMILISBLAÐIÐ
f
MÓÐURSTARFIÐ--------------------------j
I Ræða eftir séra Gunnar Árnason frá Skiitusttiðuin
1. Sam. 1, 21—28.
Sag'an af Hönnu er einhver fegursta og
hugstæðasta frásagan í Gamla Testament-
inu, að mér finnst. Pað er sag'a móðurinn-
ar. Saga góðrar móður eins og hún gerist
bezt, en gerist þó svo óteljandi víða um
allar jarðir.
Ekkert hafði Hanna þráð heitar en aö
eignast barn, enda liggur bæði sú þrá í
eðli konunnar, og svo var það talin hin
mesta smán giftrar konu meðal Gyðinga,
að vera óbyrja. Því bað Hanna. Drottinn
þess svo heitt og ákaft að gefa sér son.
En þegar hún fékk þrá sinni fullnægt, og
hún vafði sæl soninn að brjósti sér, þá sleit
hún hann svo að segja jafnskjótt- frá sér
aftur, til þess að gefa Guði hann. Hún
hoirfði ekki í að fórna því, sem henni hlaut
að vera kærast í heiminum, lífinu með syn-
inum, til þess að hann gæti náð því hæsta
marki, sem hún gat, hugsað sér — verið
sannkallaður guðsmaður.
Saga sannrar móður felst í þessum tveim
setningum: Barnið er henni allt. Og það
er ekkert til á hennar valdi, sem hún vill
ekki fórna fyrir barnið.
Þaðan 'er líka kominn hinn mikli mátt-
ur móðurinnar yfir barnmu — vald kær-
leikans, sterkasta aflið í heimi. Og þess
vegna er svo mikilsvert hvernig því er beitt.
Það er um þetta — móðuráhrifin, sem
ég ætla að tala að þessu sinni.
Síðasta öld og byrjun þessarar var hin
mikla frelsisöld. Ein af þeim frelsishreyf-
ingum sem þá hófust, og ruddu sér braut
til sigurs var kvenfrelsishreyfingin,
Því má nú að vísu ekki gleyma að krist-
*indómurinn hefir þegar frá fornu fari vald-
ið aldahvörfum að því er snertir afstöðu
konunnar í þjóðfélaginu, eins og í flestum
öðrum efnum. Andi kristindómsins felur
það í sér, að hinn heiðinglegi hugsunarhátt-
ur, að konan sé að einhverju leyti óæðri
vera en karlmaðurinn, er útilokuð í kristnu
landi. Sál konunnar er jafn dýrmæt og hæf
til eilífs lífs og' sál mannslns. En þrátt fyr-
ir það hefir það lengst af viðgengist inn-
an kristninnar, að verksvið konunnar hefir
verið all takmarkað, og óneitanlega al-
mennt verið lögð áherzla á að maðurinn
væri höfuð konunnar. Þeim dómi hafa
kvenfrelsiskonurnar viljað af sér hrinda,
og krafizt fulls þjóðfélagsiegs jafnréttis
við karlmenn og þar á meðal þess að kon-
ur mættu skipa allar stöður. Vér íslend-
ingar eigum heiðurinn af því frjálslyndi,
að hafa þjóða fyrstir látið undan slíkum
kröfum kvenþjóðarinnar, en annars má
fullyrða, að heimsstyrjöldin síðasta hafi
hér algerlega tekið steininn úr. Þá knúði
neyðin stjórnirnar beinlínis til að fela kon-
um öll möguleg störf í hendur, er karlmenn
höfðu áður farið með. Og er reynslan sýndi
að þær voru yfirleitt engu síður til þess
fallnar, þá hefir síðan fæstum komið til
hugar, að svipta þær réttinum til þeirra
— þ. e. a. s. hér í álfu.
Nú er það f jarri mér að harma að svona
er komið, að við karlmennirnir verðum að
sætta okkur við, að líta á konurnar sem
jafningja okkar, og hlutgengar til hvers
sem vera skal. En hinsvegar er ég, ásamt
mörgum, enn þeirrar skoðunar, að verka-
skifting karla og kvenna sé jafnvel eðli-
legri og sjálfsagðari en sumir gera sér nu
grein fyrir — og því líkindi til að hún hald-
ist að miklu leyti um allar aldir.
Annað ætla, ég þó sérstaklega að taka
fram og leggja áherzlu á í þessu sambandi.
Vinningur konunnar, að því er snertir
áhrifavald í þjóðfélaginu er ekki eins mik-
ill og sýnist í fyrstu, þó þeim standi nú
opin leið til allra iðna og embætta — vegna
þess, að þær hafa raunar allt af haft miklu