Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1917, Síða 94

88
Sæmundur Dúason:
[ IÐUNS
fátækt, að það geti ekki átt laglegt bókasafn. Slík
söfn, sem eru félagseign, geta orðið að eins miklu
gagni fyrir einstaklinginn og þó hann ætti þau einn.
Nú þegar eru til all-mörg lestrarfélög og önnur félög,
sem eiga þannig bókasöfn. Að bækur þeirra séu ekki
margar eða yfirleitt vel valdar, getur vel verið, en
slíkt ælti að geta lagast, ef áhugi alþýðunnar á að
nota þau yxi.
Eg lield að ráðlegt gæti verið, að öll lestrarfélög í
landinu væru í sambandi. Hefðu einn eða lieivi sér-
lega fróða menn, sem gæfu leiðbeiningar um bóka-
val, og að félögin öll gerðu innkaup á bókum sínum
í einu. Þetta ætti að geta haft það í för með sér, að
minna yrði keypt af lélegum skáldsögum eftir ómerka
höfunda og ýmsum ritum, sem ekki eru til neins
annars en eyða tímanum. Og bækurnar ættu að fást
með lægra verði, ef mikið væri keypt í einu, t. d.
ef um útlendar bækur væri að ræða. Það er heldur
ekki óhugsandi, ef keypt væri eittlivað af bókum,
sem að eins fáir menn læsu, að mörg félög gætu átt
sömu bækurnar. Sveitirnar þyrftu að eiga góð hús
fyrir bókasöfnin, þar sem þau gætu geymst óskemd
og þar sem alþýða gæti komið og notað þær bækur
sem óþægilegt væri fyrir hvern einstakling að fá heim
til sin, t. d. stórar alfræðis-orðabækur. Einnig væri
nauðsynlegt að þeir, sem hefðu á hendi umsjón með
söfnunum, væru færir um að leiðbeina alþýðu við
notkun þeirra. Það gæti líka ef til vill komið lil
mála, að miðstjórn allra félaganna heíði eftirlit með
starfsemi safnanna.
Islendingar! Ef vér hefjumst nú handa, eignumsl
mörg bókasöfn og mikil og notum þau með sam-
vizkusemi og leggjum minni áherzlu á að nota hvert
augnablik til líkamlegrar þrælkunar, þá er mögulegt,
að vér verðuin liamingjusöm þjóð, sem eftir 100, 200
eða hvað mörg hundruð ár sem er, gelur sagt, að