Iðunn : nýr flokkur - 01.07.1917, Qupperneq 99
IÐUNN1
Pjóðartekjurnar 1915.
93
skamti og láta vega þær út með mesta sparnaði. Ef
ísland hefði ekki fengið innlenda stjórn, og innlenda
lianka, þá væru Reykjarmóðuharðindin hér í annað
sinn, nú þegar þetta er skrifað. Ástandið er svo óeðli-
legt, að það verður ekki lagt til grundvallar fyrir út-
reikningi, sem ætti að hafa þýðingu lengur en nokkra
mánuði.
Tekjurnar af landbúnaði og sjávarútvegi eru reikn-
aðar mestmegnis eftir því, sem þær voru fyrir heims-
styrjöldina eða i byrjun hennar. Tekjur verkamanna
og iðnaðarmanna, sem næst því er þær voru 1916.
Eaun þeirra hækka ávalt á eftir, en sjaldan jafnfljótt
því, sem lífið verður dýrara. Þar er þess vegna gengið
uð því vísu, að verkamenn og iðnaðarmenn hefðu
aR að hafa þau laun árið 1915, sem þeir fengu árið
1910. Sama er að segja um laun embættis- og starfs-
manna, að þau lagast ekki hér á landi, fyr en
mörgum árum eflir að ált hefði að laga þau, nema
með ýmsum dýrtíðar viðaukum.
Og hverjir hafa tekjur liér á landi? I5ví er mann-
talið 1910 látið svara. Rað telur samvizkusamlega alla
framfærendur. Rað eru allir þeir menn eða konur,
sem hafa fyrir sjálfum sér að sjá, eða sjá fyrir öðr-
um jafnframt. IJað eru allar »fyrirvinnur« á landinu
sem vinna fyrir sjálfum sér eða sjálfum sér og öðr-
um. Hér eru ekki þeir menn taldir framfærendur,
sem eru 16 ára eða eldri og vinna að slarfsemi for-
eldra sinna og aulca tekjur þeirra með vinnu sinni,
t. d. piltur, sein vinnur að landbúnaði föður síns eða
móður, og er á lieimili þeirra, eða piltur, sem rær á
f*áti með föður sínum, unglingur sem hjálpar föður
sinum við smíðar, eða einhverja atvinnu, sem hann
rekur, en er lil lieimilis hjá honum. Alt þessháttar
fólk kallar manntalið 1910 »aðsloðarfóIk«, séu það
ekki börn innan 16 ára. Til þeirra er ekkert tillit
tekið í útreikningunum, sem hér fara á eftir, þó þeir