Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1926, Side 58
136
Ásgeir Magnússon:
IÐUNN
km. á sek., síðustu augnablikin. Vrði því höggið þungt.
Kæmi það sniðhalt á hnettina, myndaðist af því geisi
hraður möndulsnúningur. Ætti hann að haldast við
leifar hnattanna. Efnin mundu, að þeir hyggja, þeytast
út um rúmið og mynda stjarnþoku. Leifarnar hjeldu sig
um miðbik þokunnar og mynduðu ofsa heita sól. Liðu
þvínæst óra tímar, uns náttúruöflin hefðu sameinað alt
og bygt á rústunum nýjan heim. Rannsókn nýrra stjarna
staðfestir þetta eigi sem skyldi. Enda eru árekstrar
hnatta svo ólíklegir, að mannkynið ætti naumast að lifa
marga slíka atburði.
Skýring Seeligers þykir sanni nær. Orsakir nýrra
stjarna telur hann þær: að dauðar eða lifandi sólir ber-
ist inn í myrkurþokur í rúminu. Mundi þá dimmur
hnöttur breytast í sól af viðnámi þokunnar. Sje þokan
misþjett þá veitir hún misjafnt viðnám, og fengi þá sólin
breytilegt Ijósmagn.
Vegna mikillar víðáttu getur stjarnþoka orðið á vegi
sólkerfis, en hnöttur miklu síður. Afdrif þess yrðu svipuð
og áður er lýst: Skyndilega væri bundinn endi á alt.
Þar væri kominn efsti dagur. Heimur sá væri liðinn
undir lok.
Sköpunarsögur. Þjóðir á lágu menningarstigi eiga
sjer barnslegar sköpunarsögur, en þroskaðar þjóðir leita
sem mest má eðlilegra orsaka. Allar þjóðir hafa þreytt
anda sinn á ráðgátu þessari.
Gangleri mælti forðum: »Hvat var upphaf eða hversu
hófsk eða hvat var áðr?«
Flestöllum hnöttum sólkerfis vors er sameiginlegt:
að renna næstum í sama fleti,
að renna til sömu áttar,
að snúast um möndul á sama veg.