Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1926, Side 77

IÐUNN
Alþjóðabandalagiö.
155
J)ví, sje beinlínis við málið riðinn, og eins geta þeir, er
ósáttir verða um eitthvað, falið ráðinu að leita sætta.
Alandseyjadeilan var meðal fyrstu mála, sem jafnað
var fyrir milligöngu ráðsins. Báðir aðilar, Finnar og
Svíar, þóttust hafa rjett til eyjanna. Finnar vegna yfir-
táða, sem þeir hafa haft um langan aldur, Svíar vegna
hins, að 96°/o af eyjaskeggjum óskuðu sambands við
Svíþjóð. Ráðið ákvað, eftir að nefnd hafði rannsakað
málið, að eyjarnar skyldu halda áfram sambandi sfnu
við Finna, en hafa þó sjálfræði um flesta hluti og fá
tryggingu fyrir því, að Finnar ekki gerðu tilraunir til
að undiroka eyjaskeggja. Ennfremur skyldu eyjarnar
vera hlutlausar í ófriði. Svíar undu þessu illa, en sættu
sig þó við úrskurðinn. Mikilli úlfúð mundi það hafa
valdið, hefðu úrslitin orðið þau, að Finnurn hefði fundist
rjetti sínum misboðið.
Efri-Sljesiu skift. Versalafriðurinn mælir svo fyrir
um Efri-Sljesiu, að íbúarnir geti ákveðið með atkvæða-
greiðslu, hvort þeir óski sambands við Pólland eða
Þýskaland. Atkvæðagreiðslan fór fram í mars mánuði
1921. Atkvæðin skiftust nokkurn veginn jafnt. Það var
því erfitt að ákveða hvað gera skyldi, en bæði löndin
kröfðust Efri-Sljesiu óskiftrar. Eftir langar bollaleggingar
var Efri-Sljesiu skift. Þýskaland fjekk frekan helming
landsins, en Pólland hlaut flest námu- og iðnaðarhjer-
uðin. Þjóðverjar þóttust hart leiknir.
Morðið í Janína og grísk-ítalska deilan. Þrír
ftalskir meðlimir nefndar þeirrar frá Alþjóðabandalaginu,
sem ákveða áttu landamæri Albaníu, voru drepnir á
grískri jörð. Enginn vissi, nje veit, hver hermdarverkið
framdi. Mussolini reiddist, gerði kröfur á hendur Grikkj-
nm hverri annari harðari, t. d. 50 miljóna lira skaða-
hóta, og ennfremur, að Itölurn gæfist tækifæri til að