Kirkjuritið - 01.07.1935, Síða 26

274
Hinn almenni kirkjufundur.
KirkjuritiÖ.
Þó að tæplega sé viðeigandi að fara langt út í þá hlið máls-
ins á þessum stað, þá verður ekki hjá því komist, vegna þess,
hve mikilsvert atriði launamál prestastéttarinnar er i þessu máli.
Eftir tillögum nefndarinnar virðist svo fyrst í stað, að um
verulega kjarabót sé að ræða fyrir presta landsins. Meira að
segja hefi ég orðið var við þann skilning lijá einstöku manni,
að við prestarnir ætlum að láta múta okkur með bættum kjör-
um, til þess að vera afskiftalausir um, að þrengt sé hag kirkj-
unnar. Þessi misskilningur er nærri því eðlilegur, þyí það sýn-
ist, svona á pappírnum, vera all-glæsilegt að vera hækkaður um
helming í launum. En þetta er alt saman ekkert annað en
blekking. Ég skal benda á nokkur dæmi. Prestur, sem búinn er
að þjóna í 15 ár eða lengur, og gengur undir hin væntanlegu
nýju launalög i prestakalli, sem komið er í það ástand, sem
það á að verða, fær 319,00 kr. launahækkun, frá því sem uú er.
Prestur, sem nú er í lægsta launaflokki, og ber því minst úr
býtum, en situr í prestakalli, sem á fyrir sér að breytast og
stækka, á samkvæmt frumvarpinu að fara strax upp í hámarks-
iaun þau, sem nú eru, að viðbættum 25%. Ef hann situr við
venjuleg prestakjör, og býr í prestsseturshúsi, og gengur að
öðru undir hin nýju lög, græðir hann á því kr. 152,50. Því þess
verður að gæta, að búast má við, að það taki ein 30 ár, að
koma prestakallaskipun þessari i það horf, sem verða á. Liggja
þar dæmin fyrir síðan 1907. Bægisárprestakall á t. d. að
leggjast niður samkvæmt þeim, en er við líði ennþá, eftir 28
ár frá setningu láganna. Eins má gera ráð fyrir, að fjöldi þeirra
presta, sem nú eru þjónandi, komist aldrei í sinni embættistíð
undir þau hámarkslaun, sem hið nýja prestakallafrv. ákveður.
En þó svo yrði, þá sýnir útreikningur, að kjarabótin er verri
en engin, þegar tekið er tillit til prestakallastækkananna, og
hins gifurlega aukna embættiskostnaðar, sem þeim fylgir. Ligg-
ur þá í augum uppi, að hag prestanna er ekki borgið á neinn
hátt með fækkuninni, og þeirri pappírshækkun á launum, sem
frumvarpið flytur.
Þá kem ég að þriðju spurningunni: Er betur séð fyrir þrif-
um og þróun kirkjunnar með því að fækka þjónum hennar?
Þessa spurningu væri ef til vill réttara að orða svo: Er eins
vel séð fyrir gengi og gagnsemi kirkjunnar, þó að þjónum
hennar sé fækkað um alt að helmingi?
I greinargerð þeirri, sem fylgir nefndarálitinu um skipun
prestakalla, verður ekki annað séð, en að það sé skoðað harla
ákjósanlegt fyrir kirkjuna, að prestaköll séu stækkuð frá þvi sem
nú er og söfnuðir gerðir fjölmennari, þ. e. kirkjusóknum fækkaÖ og