Kirkjuritið - 01.07.1935, Side 34
282
Hinn almenni kirkjufundur. Kirkjuritið.
skapferli, íslendingar, að vera altaf með guðsorð eða játningar
á vörunum. En trygðina við kristindóm og kirkju fáum við að
sjá, úti um sveitir landsins, þegar á að fara að taka presta og
kirkjur af söfnuðunum. Ég man ekki eftir neinu dæmi, þar sem
það hefir gengið illindalaust. Það er meir að segja eitt hið við-
kvæmasta mál, þó ekki eigi nema að færa kirkju til, innan sömu
sóknar.
Og þeir sem nokkuð þekkja til vita það, að þar sem prests-
þjónusta gengur á einhvern hátt öðruvísi en æskilegt er, eða
sóknir og prestaköll verða útundan með þjónustu, þá er það næsta
alment, að með þvi séu opnaðar dyr fyrir starfsemi hinna og
þessara sértrúarflokka, Hvítasunnusafnaðar, 7da dags Aðveniista
og annara, sem nota tækifærið, þegar söfnuðirnir eru forstöðu
og forsjárlausir um andlega leiðsögn eða þjónustu. Slíks má
nefna dæmi, þó ekki verði það gert hér. Trúarþörf fólksins og
andleg leit, þorstinn eftir einhverju, sem mettað getur þrána
eftir Guði og tilbeiðslu, leitar altaf útrásar á einhvern hátt. Og
dettur nokkrum i hug, að söfnuðir íslands séu betur settir, með
l>vi að spara prestana um helming, en hleypa svo eftirlits og
ihlutunariaust allskonar leikprédikurum, af öllum flokkum og
stefnum inn í sveitirnar? Meðan hin evangelisk-lúterska kirkja
er lögvernduð þjóðkirkja íslands, þá er það ein af skyldum hins
opinbera, og ekki sú litilvægasta, að gæta þess, að ekki sé
tvístrað um of safnaðarlífinu. Trúfrelsi er vitanlega sjálfsagt,
en hins ber að gæta, hvort ekki er ailrar athyglis vert að ýta
beinlinis undir sérstefnur og kredduofsa, sem oftast fylgir í
kjölfar þeirra. Og þar sem prestsþjónustu er gert örðugt fyrir,
þá hefir reynslan þegar sýnt, að óttinn í þessum efnum er ekki
ástæðulaus.
Ég er nú kominn að lokum máls míns. Ég þykist hafa sýnt,
að frumvarp launamálanefnar um skipun prestakalla nái á
engan hátt tilgangi sínum, og sé mikillega reist á misskilningi
nefndarnnar á högum og þörfum íslenzku þjóðkirkjunnar.
Það verður ekki séð, að prestafækkunin sé að óskum þjóð-
arinnar. Því svaraði hún 1931 og hefir sýnilega ekki skift um
skoðun síðan.
Það hafa verið færð rök að því, að hag prestanna er ekki
betur borgið með frv. nema síður sé. Það færir þeim fjárhags-
legt tap, en ekki gróða, mikinn erfiðisauka og eyðilagða mögu-
leika til þess að geta unnið störf sín eins og þeir vilja, og em-
bætti þeirra krefst.
Það er ekki betur séð fyrir þrifum og þróun kirkjunnar, held-
ur þvert á móti. Viða mundi frv. orsaka algeran dauða í öllu