Kirkjuritið - 01.03.1940, Blaðsíða 34

112
Árni Árnason:
Marz.
þeirri niðurstöðu, að atómin séu ekki hinir minstu hlutar
efnanna, heldur séu þau mjög samsett. I hverri frumögn
er kjarni, atómkjarninn, sem er rafmagn, og í kringum
hann sveiflast svo að segja óendanlega smáir hlutar atóms-
ins, að sýnu leyti eins og reikistjörnur kringum sól, en
það eru rafmagnseiningar, rafeindir. Rafeindunum i atóm-
unum er haldið saman með feikna afli, sem enn liefir ekki
tekist að leysa úr læðingi, því að það hefir ekki tekist
að sprengja atómin, eins og það liefir verið nefnt. Vís-
indi hinna síðari ára liafa þannig komist að alveg nýrri
niðurstöðu um efnið og niðurstaðan er sú, að efni, í þeirri
merkingu, sem hingað til liefir verið lögð í það orð, er ekki
til, þótt efnið sé auðvitað til eftir sem áður í vísindalegum
skilningi. Alt efni er í raun og veru sjónhverfing, það er
alt afl, rafmagn. Allur efnisheimurinn er rafmagn, í ýms-
um myndum, og vér erum sjálfir rafmagn. Rafmagnið,
sem vér þekkjum utan efnisins, ér afl, en það er í eðli
sínu ekki frábrugðið efninu. Vér aðgreinum þó afl og efni,
og teljum rafmagnið ekki efni. Samkvæmt þessari nýjustu
vísindalegu niðurstöðu má þá til sanns vegar færa, að allur
heimurinn — efnisheimurinn — sé skapaður af engu.
Þannig myndi alþýðan komast að orði, samkvæmt hugsun
sinni og málvenju. Þannig er einnig komist að orði í hinni
miklu alþýðubók, Riblíunni, og þannig hefir alþýðukonan,
móðirin, kent barninu sínu þenna dularfulla sannleika
mörgum öldum áður en vísindin komust að honum með
margbrotnum, hugvitssömum og snildarlegum rann-
sóknum.
Þetta var nú annað atriðið, efnið, sem vér skynjum, en
þá er að líta á liitt atriðið, skynjunina sjálfa. Alt það, sem
vér vitum um lieiminn, byggist á skynjun vorri. Vér kynn-
umst heiminum með skilningarvitum vorum, annaðhvorl
beinlínis eða með aðstoð véla og verkfæra. En skynjun
vorri eru takmörk sett, skilningarvit vor eru ekki full-
komin. Lykt og bragð finnum vér ekki nema af vissum
efnum. Tilfinningin er því skilyrði bundin, að vér komum