Kirkjuritið - 01.04.1962, Side 28
170
KIRKJURITIÐ
niilli andstæðra trúarskoðana, þ. e. a. s. milli trúar á Guð og
trúar á efnið og vísindin, barátta milli guðsliyggju og efnis-
hyggju. Þar sem þessi ágreiningur varðar hverja þjóð og hvern
einstakling og hann kemur einnig liér mjög við sögu, þá verður
að skýra liann og ræða lítið eitt nánar.
Þess er getið í styrjaldarsögu liðinna alda, að þegar stærri
og öflugri þjóð liafði sigrað aðra minni máttar, þá liafi það
komið fyrir, að minni þjóðin átti eftir að sigra liina stærri að
siðum og menningu. Þannig var þessu farið um Grikki og
Rómverja til forna. Hinar auðugu og voldugu þjóðir börðust
fyrir auði og völdum, tímanlegum og efnislegum gæðum, en
létu liina sigruðu fá að hafa sín andlegu gæði í friði. Síðar
breyttist þetta og að stvrjaldarlokum voru hinir sigruðu oft
neyddir til að taka trú sigurvegarans. Oss finnst þetta e. t. v.
skiljanlegt, þegar t. d. er um Múhameðstrú að ræða, en oss
gengur allt lakar að átta oss á því hörmulega skilningsleysi og
algjöra öfugstreymi, að slíkt skyldi eiga sér stað meðal þjóða,
sem töldu sig kristnar. En það er ekki ætlunin að rekja eða
að reyna að skýra þá sorgarsögu, heldur hitt, að benda á þennan
mun á styrjöldum, því hann er athyglisverður og einmitt alvar-
legt umhugsunarefni þessi árin. Það er að vísu svo, að enn eru
háð'ar styrjaldir til fjár og landa, og ekki liefur þar vantað
eignarán og kúgun, en það, sem nú vekur einkum athygli, er
þó liitt, að heimurinn skiptist nú í tvær andstæðar fvlkingar,
þar sem tvær andstæðar lífsskoðanir og hugsjónastefnur berjast
um völdin í heiminum. Það er efnishyggjan, sem berst gegn
öllum þeim lífsskoðunum, sem em lienni andstæðar, og þá
ekki sízt gegn vorri kristnu trú. Þótt þessar síðarnefndu lífs-
skoðanir séu um rnargt ólíkar, þá er þeim það sameiginlegt,
að þær eru trú á æðri mátt og skipa sér gegn efnishyggjunni.
Hér verður ekki farið út í að lýsa efnishyggjunni, trúnni á
vísindin og efnið, eða réttara sagt orkuna, en aðeins minnzt
á eitt atriði, sem að vísu er grundvallaratriði í þessu sambandi.
Samkvæmt skoðun hennar er maðurinn eingöngu dýr, að vísu
hið fullkomnasta allra dýra sökum vitsmuna sinna, en annars
ekki frábrugðinn þeim í grundvallaratriðum. Hann deyr út
við líkamsdauðann, því annað líf er ekki eftir Jjetta líf. Sam-
kvæmt þessari skoðun ber þá að rniða allar ráðstafanir, fram-
kvæmdir og breytni við Jietta jarðlíf eingöngu, og þar sem