Kirkjuritið - 01.01.1968, Síða 9

Sólin
Árið 1965—1966 var dóttir mín María, sem er öryrki, vist-
kona á Elliheimilinu Grund í Reykjavík. Þar kynntist hún
gamalli konu, Signýju Jónasdóttur frá Neðri-Hundadal í Dala-
sýslu. Signý var skýrleikskona, ljóðelsk og minnug í bezta lagi.
Af henni nam María kvæðið, sein liér er skráð. Fannst henni
mjög til um kvæðið og ritaði það niður. Eins fór mér, þegar
eg sá það í hennar liöndum. Með því að Signý þekkti ekki
höfund kvæðisins, leitaði ég hans eftir ýmsum leiðum. Sneri
eg mér fyrst til Handritastofnunarinnar og Landsbókasafnsins.
Naut ég þar aðstoðar ýmsra ágætra manna, en án árangurs
enn sem komið er. Einnig var kvæðið sýnt ýmsum þekktum,
eldri ljóðasmiðum, sem gátu heldur ekki leyst vandann. Síð-
asta ráð mitt var því að lesa kvæðið upp 15. okt. sl. á fundi
félags fyrrverandi sóknarpresta að Elliheimilinu Grund. Þar
kom í ljós fyrsta vitneskjan um höfundinn. Séra Magnús Guð-
mundsson, fyrrum prófastur í Ólafsvík, kannaðist þegar við
kvæðið. Hafði hann lieyrt það af vörum gamallar konu í Ólafs-
V1k, sem var upprunnin úr Dalasýslu. Taldi hún kvæðið örugg-
lega vera eftir Jakob Guðmundsson, prófast og alþingismann
;*ð Sauðafelli í Dölum. -— Séra Jakob var uppi árin 1817—1890.
Aar liann kunnur þingskörungur um langt skeið og jafnframt
einn af liöfuðklerkum sinnar tíðar. Eru mörg verk lians
geymd í Handritasafninu, hæði bréf, ritgerðir og 1 jóð ýmis
konar. Sýna þau, að liann var Ijóðfær vel og Ijóðelskur að sama
skapi. En þar sem handrit hans eru víða dreifð, liefur enn
ekki tekist að finna aðild lians að fyrrnefndu kvæði. Sterkar
líkur benda þó mjög á hann sem höfundinn. Komi liins vegar
annað í 1 jós stutt skýrum rökum, verður þakksamlega við því
tekið, því að ávallt er skylt að hafa það er sannara reynist.
Reykjavík, 12. 11. 1967.
Jón Skagan.