Kirkjuritið - 01.09.1978, Síða 66
lækni haustið 1908 gegn því skilyrði
að hann mætti allan veturinn, þar
sem miðillinn væri mjög misjafnlega
upplagður. Guðmundur fór upphaf-
lega á fundina fullur efasemda og
reyndi á allan hátt að koma upp um
svik og brögð miðilsins. Þó fóru svo
leikar að hann sannfærðist fljótlega
um að ekki væru svik í tafli, þótt eigi
vissi hann gerla af hvaða völdum fyr-
irbærin stöfuðu. Gerðist hann þá full-
gildur félagsmaður og svo áhuga-
samur, að hann auglýsir eftir miðli í
blaðinu Norðurlandi (XI,13,18. marz.
1911), og vakti það mikið umtal. Fer
hér á eftir lýsing Guðmundar Hann-
essonar á fyrsta fundi hans í Til-
raunafélaginu, sem birtist í Norður-
landi 21. desember 1910 (X, 53):
„Ég býst við að þér þætti fróðlegt,
lesari sæll, að fá dálitla hugmynd um
hvernig samkomum er háttað í
draugafélaginu, hversu þar er um-
horfs og hvað þar fer fram á venju-
legum fundum. Úr því þú átt þessekki
kost að sjá þetta sjálfur, skal ég reyna
að lýsa því stuttlega.
Við leggjum af stað eitthvert kvöld-
ið og göngum eftir sóðalegum hálf-
dimmum götunum. Þegarvið komum
upp á Bankastíginn sjáum við mann
og mann skunda í mesta flýti upp eft-
ir, án þess að líta til hægri eða vinstri.
Þessir alvarlegu menn hverfa allir inn
í Þingholtsstræti og fram hjá hús-
horni einu og þar bak við húsið. Við
fylgjumst með straumnum og sjáum
þá að þarna stendur dálítill húskassi
með flötu þaki og stórum gluggum,
en fyrir þeim eru miklir hlerar. í for-
stofunni er Ijóstýra og þar er troðn-
ingur af fólki sem fer úr yfirhöfnum
224
sínum, hávaðalaust og alvörugefið-
Þaðan streyma menn inn í allstóran
sal, sem næst dyrum er fullur af
bekkjum, en innar er autt svæði og
þar fyrir miðjum gafli ræðustóll með
líku sniði og prédikunarstólar. Þarna
er lítt vistlegt, fúlt og hráslagalegt,
enda loftskipti lítið, er gluggar eru
lokaðir með hlerum og þykk ógagn-
sæ gluggatjöld þar fyrir innan. Birtan
er léleg. Einn hengilampi lýsir illa svo
stóru herbergi. Fyrir framan einn af
innstu bekkjunum stendurstofuorgel
og inni á auða svæðinu, uppi við
ræðustólinn, standa tveir stólar og
eitt borð. Á borði þessu sjáum við all'
stórarpjátur,,trektir“sem kallaðireru
lúðrar, og spiladós, en úti í horni sést
risavaxin pjáturtrekt, fest á háa járn-
grind og er um hana búið svo hún geti
snúizt í allaráttir.
Menn setjast, hver af öðrum, í saeti
sín á bekkjunum og brátt er salurinn
fullur. Um þessar mundir kemur mið-
illinn inn, ungur gervilegur maður.
Hann tekur sér sæti á stólnum fram
undan ræðustólnum, en annar mað-
ur á hinum stólnum við hlið hans,
sem hafaskal gæturá miðlinum, þeQ'
ar Ijósið er slökkt, og skýra frá hvort
hann verði áskynja um nokkur brögð
frá hans hálfu. Formaður skyggnist
um salinn hvort allir séu komnir og
allt í lagi, dyrunum er lokað og Ijósið
slökkt, en í stað þess er kveikt á kerti
hjá manni þeim, er leikaskal áorgelið
og þess gætt að birtuna leggi ekki a
miðilinn. Allt samtal hættir. Sálmalag
heyrist frá orgelinu og fleiri eða færrl
söngmenn syngja sálm úr sálmabók-
inni.
Svona byrja þær þessar galdra-