Kirkjuritið - 01.12.1978, Síða 28

Kirkjuritið - 01.12.1978, Síða 28
sunnudags er eitt dæmið. Þar eru þessi orð hans í 8. kafla Matteusar: „Ég segi yður, að margir munu koma frá austri og vestri og sitja til borðs með Abraham og ísak og Jakob, en sonum ríkisins mun verða varpað út í myrkrið fyrir utan. Þar mun verða grátur og gnístran tanna.“ (Matt. 8. 11.-12.). Ekki fer milli mála, hverjir „synir ríkisins" eru, og hitt fer ekki heldur milli mála, að þeir hafa svo sannar- lega fengið að kanna myrkrið fyrir ut- an og grátinn og gnístran tanna með- al þjóða heims. Annað hugstætt dæmi er sagan af hinum vondu vínyrkjum í 12. kafla Markúsar eða 21. kafla Matteusar. Hjá Matteusi er hún jafnvel enn harkalegri. En hvað sem öllum slíkum ummæl- um líður, þá standa einnig í Nýja testamentinu orð Jesú um, að hann væri sendur til týndra sauða af húsi ísraels (Matt. 15, 24; 10, 6) og ætlaði lærisveinum sínum einnig verk meðal þeirra, - já, að þeir skyldu byrja í Jerúsalem, er þeir færu að prédika sem vottar hans. (Lúk. 24, 47; Post. 1, 8). Og hver ónýtir slík orð eða nemur úrgildi? - Sagan um kristna menn og Gyð- inga mun eflaust flestum kunn að nokkru marki. Fullvíst þykir, að hinir skjótu og öru sigurvinningar kristn- innar á fyrstu áratugum og öldum, hafi mjög byggzt á því, að milljónir Gyðinga voru í dreifingu um allt róm- verska ríkið og höfðu áunnið fjöld trúskiptinga. Engu að síður urðu Gyðingar brátt í minni hluta í kirkj- unni og höfðu þar ekki forustu. í rit- um hinna elztu kristnu feðra og höf- 266 unda, annarra en postulanna, gætir hvors tveggja, að Gyðingar séu taldir úrsögunni sem útvalin þjóð Guðs, og vonarinnar um, að þeim muni búið hjálpræði og afturhvarf að lokum. Lík- ingin um fíkjutréð í 24. kafla Matteusar er þá t. d. skilin svo, að hún sé spá- dómur um afturhvarf Gyðinga. Þegar greinin er orðin mjúk og skýtur lauf- um, er sumarið, endirinn í nánd. Um sömu mundir hatast Gyðingar víða mjög við kristna menn og ofsækja þá- Þeir eru þá enn fjölmennir í rómverska ríkinu og trúarbrögð þeirra leyfð, en ekki trú hinna kristnu. En smám sam- an snýst þetta við. Kristnum mönnum fjölgar, og þeir harðna í afstöðunni til Gyðinga, svo að jafnvel kemur til of- sókna, þótt fátíðar séu þær. Þegar kemur fram á daga Chrysostomusar og Ágústíns á 4. og 5. öld, er sú kennig orðin nokkuð mótuð, að dreif' ing Gyðinga og útlegð frá Gyðinga' landi sé refsing, er þeir hljóti fyrir að krossfesta Krist og hafna honum. Hún hefur orðið afdrifarík í sinni margra kristinna manna fram til þessa. Ekki verða síðan umtalsverðar breytingar á afstöðu kristinna manna til Gyðinga fram að siðbót. Hún er að jafnaði óvægin, stundum hörð og grimm, þótt dæmi annars finnist. Hún leiddi til meiri og minni einangrunar hinna svonefndu „morðingja Guðs“ 1 samfélaginu, hálfgerðrar útlegðar, ^ stundum til blóðugra ofsókna. Verstir voru rannsóknardómstólarnir, - ein- hver hinn versti skuggi kirkjunnar um allaraldir. Afstaða Lúthers til Gyðinga er öðr- um þræði óljós. Oft hefur hann á seinni árum verið ásakaðurfyrirhörko
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82

x

Kirkjuritið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Kirkjuritið
https://timarit.is/publication/443

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.