Kirkjuritið - 01.12.1978, Blaðsíða 72

við hina gömlu. Liggur í augum uppi,
að þettaerstórog þýðingarmikil end-
urbót og sýndist vera sjálfsögð þegar
fyrir nokkru síðan, þar sem hún var
komin á í dönsku kirkjunni. Það er
margt, sem mælir með því. Söfnuður-
inn fær miklu meiri kynning af guð-
spjöllunum, presturinn meiri æfing í
að skýra fleiri kafla guðs orðs, og
hlýtur það að verða til blessunar bæði
fyrir prest og söfnuð. En ekki skil ég,
hvers vegna ekki voru valdir tveir
pistlatextar um leið. Með því er
bréfum postulanna og hinum öðrum
bókum biblíunnar, er lexíur hafa ver-
ið teknar úr, óverðskuldaður van-
heiður sýndur. Eða hvernig er því
annars varið? Er aldrei prédikað út af
þessum pistlum, sem vér nú höfum, í
íslenzku kirkjunni? Er það komið úr
móð að leggja út af þeim? Það væri
fróðlegt að vita, hvernig þessu er
varið, og hvort menn hugsa sér að slá
þeirri reglu fastri, að nú skuli héreftir
ekki talað út af öðru guðs orði en
þessum guðspjallatextum í ísl. kirkj-
unni. - Annars skal ég ekki frekar
fara út í þetta textaval. Síra Jón
Bjarnason hefur gjört það svo ræki-
lega í Sameiningunni, og er ég öllu
því að flestu leyti alveg samdóma.
Kollekturnar eiga framvegis að
vera þær sömu og nú eftir tillögum
nefndarinnar. En það eru bænir, sem
presturinn flytur fyrir altari, og er ein
slík bæn fyrirskipuð á undan pistli,
sérstök fyrir hvern helgidag. Kollekta
þýðir: sameiginleg bæn, af því að hún
á að vera borin fram fyrir guð af prest-
inum og söfnuðinum í sameining.
Kollekturnar sem vér höfum, eru ekki
gamlar í íslenzku kirkjunni. Þær eru
310
aðeins jafn-gamlar endurskoðun Pét-
urs biskups Péturssonar á handbókinm
(1869 og 1879) og eldri ekki. Til þess
tíma höfðum vér einlægt haft hinar
gömlu kollektur katólsku kirkjunnar,
sem þýddar höfðu verið á vora tungu á
siðbótaröldinni, - fáeinar aðeins
felldar úr, sem eitthvað voru athuga-
verðarfrá evangelisku sjónarmiði. Frá
því ísland varð kristið og fram yf|r
miðja þessa öld höfðu þessar baenif
verið fluttar í kirkjunni á íslandi. Þess-
ar bænir eru sameiginleg eign allrar
kristninnar. Þær eru nú fyrst og fremst
hvervetna viðhafðar í katólsku kirkj-
unni um allan heim. Auk þess tók
enska kirkjan þær upp í sína Book o<
Common Prayer og flytur þaer vio
hverja guðsþjónustu. í lútersku kirkj-
unni eru þær nú viðhafðar víðast a
Þýzkalandi, í Svíþjóð og hér í Ameríku-
Þar sem nú þessar kollektur höfðu
varðveitst í ísl. kirkjunni fram á vora
daga, áttum vér íslendingar dýrmaet
einingarinnar teikn, er tengdi oss viö
hina almennu kristilegu kirkju. Meða
kristinna manna er eigi of margt a
slíkum teiknum, heldur mikils til °
fátt. Og þegar forsjóninni hefur þókn-
ast að láta eitthvert slíkt teikn varð-
veitast svo lengi í kirkju einhverrat
þjóðar, jafnvel þó aðrar virtari og
vold'
ugri hafi tapað því, er mjög raunaleg -
þegar því er varpað fyrir borð öldung'®
að ástæðulausu, án þess nokkurt ti'
efni sé til þess. íslenzka kirkjan t11'3?
einn af fjársjóðum sínum, þegar hun
hætti við gömlu kollekturnar sínar.
sem hún svo lengi var búin að gey111;*:
þrátt fyrir það að danska kirkjan
hafði
þegar 1564 orðið af með þaer. í
mörku voru gömlu latnesku kolle