Syrpa - 01.10.1915, Side 87

SYRPA II. HEFTI 1915
149
landstjóradóttur frá Svörtufjöllum.
Höfðu þau um langan tíma unnast
og þráð þessa stund.
Þegar Alexander III. frændi hans
dó var eins og sonur hans,—núver-
andi keisari—hefði erft liatrið til
Nikulásar. Og það er ekki einungis
keisarinn og hirð hans og skyld-
menni sem hata Nikulás, heldur
einnig hin heilaga kirkja. Sömm
leiðis hernaðar klíkurnar sem árum
saman liafa haft hermálin að hlífi-
skildi, til þess að geta dregið undir
sig eignir fólksins.
Loksins hefir hann átt í vök að
verjast fyrir árásum auðfélaganna
og stjórnargæðinganna, sem grætt
hafa offjár á áfengissölunni. Reiði
hinnar lieilögu kirkju til Nikulásar
byrjaði þegar Rússar og Japanar
áttu í stríðinu. Það vildi þá til að
keisarinn sendi nokkur vagnhlöss
af litlum biblíu myndum sem guð-
hræddir Rússar tilbiðja. Einmitt
um það leyti var stórhertoginn 1
Manchuria; var hann þar 1 vand-
ræðum vegna mannfæðar og skot-
færaskorts. Hann sendi allar
myndirnar aftur til frænda síns
með þessum ummælum: ‘'Háæru-
verðugi lierra:— Ef þessar myndir
gætu skotið, þá væru þær velkom-
nar hingað; cn af því þær geta
það ekki þá endursendi eg þær.”
Ilermálaklíkan liatar liann sökum
þess að liann hefir bundið enda á
þá svívirðingu, að hún eyddi mil-
jónum af fé þjóðarinnar í svall og
inunað, í stað þess að nota það til
þess að byggja upp hraustan og
sigursælan her. Það var þessi
munaður og svall sem orsakaði ó-
sigur Rússa fyrir Jöpum, fremur en
nokkuð annað. Rússar muna enn
þá eftir því þegar floti þeirra var
sendui' til Port Arthur með sag í
stað púðurs og cinnig þegar Rússa
lið varð að láta undan síga fyrir
Jöpum í Manchuria vegna þess að
þá brast skotfæri.
Þegar Nikulás tók við yfirstjórn
hersins auglýsti hann það á allan
hátt, að fyrir hverja rúblu sem eytt
væri til herkostnaðar yrði að sjást
rúblu virði af framkvæmdum:
“Eini vegurinn til þess að skapa
dugandi her úr okkar halfasíatiska
efni,” sagði liann “er að gera þannig
við hermennina að þeir fái nóg að
borða, gott viðurværi í alla staði,
og gnægð skotvopna. Sé þessa gætt
þá má gera kraftaverk með rúss-
neska liernum. Áhlaup eru einkis
virði, ef mennirnir sem áhlaupin
eiga að gera hafa ekki þrek né þol
til þess að lialda þau út. Þeir
þurfa að vera vel æfðir, vel vopnað-
ir og vel stjórnað. Hver sem gerir
sig sckan í að draga úr þessuin
atriðum og liugsar mest um að
fylla sinn eigin vasa, er landráða-
maður og óvinur Rússlands. —
Þannig skoða eg liann að minsta
kosti og þannig læt eg hegna lion-
um.”
Og stórliertoginn sýndi það I
verki að hugur fylgdi máli, — nú
þekkist það ekki — eða tæplega, að
embættismenn í liermáladeildinni
dragi sér fé.
Þaö einkennilegasta við Nikulás
er að hann er bæði framúrskarandl
einráöur og sérstaklega hlyntur
þjóðræði. Ilann cr leiðtogi aðals
flokksins í vissum skilningi, en
aðliyllist þó nokkurs konar þjóð-
stjórn á Rússlandi.
Magt hcfir orðiö til þess í seinni
tíð að vekja afbrýðissemi keisarans