Nýjar kvöldvökur - 01.10.1930, Blaðsíða 7
GUÐINN, SEM DEYR
149
i
'vínsvímuna og þreytuna af höndum sér.
Eftir litla þögn hélt hann áfram með
nokkuð óstyrkri og titrandi, en þó skýrri
rödd:
— Ef til vill er enginn til, sem skilur
þetta, eg ekki heldur.
Þú þekkir fjallið þarna úti á nesinu, þar
sem eg bý, það næstum því hangir yfir
bænum, og báðum megin við túnið skýtur
það öxlunum fram og lokar fyrir alt út-
sýni, nema til sjávar. Þar úti sjáum við
<ekki mikið af heiminum, og veturnir eru
langir og dimmir, við sitjum full af eftir-
'væntingu — eftir hverju? Jú, vorinu! Við
bíðum og væntum og hlustum á meðan
'vetrarstormarnir gnauða á þekjunni. En
þegar maður kemur upp á fjallið — þar
•er víðsýnt —. Þú veizt, að í björtu veðri
getur maður séð þaðan langt, langt út yf-
ir hafið. Eg hefi staðið þar uppi og horft
á hafísinn koma til landsins. Eg hefi séð
fjöll á siglingu og stórar, samanskrúfað-
• ar, hrufóttar ísbreiður með grænleita
bliku í köntum og sprungum.
Mér var ljóst að hann var á leið til okk-
ar með dauðadóm yfir vorblíðunni, með
sjálfan helkuldann alla leið norðan frá
heimsskauti. Og þó var eg að litast um
eftir gjöfum hans. Því að Guð er góður,
og stundum sendir hann okkur, sem bú-
um á annesjum Norðurlands, gjafir með
ísnum — hvalreka og rekavið — heila
trjástofna, en þrátt fyrir það hefi eg
jafnan fundið helkuldann læðast gegnum
merg og bein, það var eins og hjartað
hélaði í brjóstinu á mér, því að nú kom
vorið ekki. Og stundum þegar ísinn var
búinn að liggja lengi, og það var einstöku
dagur, sem veðrið var bjart, þá fór eg
upp á fjall og starði út yfir hina enda-
lausu, hvítu breiðu, þangað til eg fékk
glýju fyrir augun, í von um að mér mundi
auðnast að sjá, þó ekki væri nema ósköp
litla vök einhverstaðar, svolítinn depil
hláan, auðan sjó.
En hafísinn andar. Hrímþokan er andi
hans. Og á meðan eg stóð og starði, gaus
hún inn yfir landið, lokaði allri útsýn, og
hrímið stakk í brjóstið eins og nálar. Það
gekk beint til hjartans og blóðið fanst
mér frjósa. Vorið inni í brjósti mér dó.
Hvert einasta ísár drap eitthvað af því...
o....
Eg hefi verið að hugsa.... Hvað hefi
eg getað hugsað?
En hver veit nema þetta land hafi ver-
ið numið í trássi við Guð. Hver veit, hvað
Guð getur hafa hugsað sér að gera með
það? Ef til vill ætlaði hann það ekki
mönnunum, þeir gátu látið það vera —
liggja eins og það lá ósnortið frá alda öðli
og eilífðardögum: Land náttúrunnar —
Guðs land — þar sem sól og vor áttu að
heyja eilífðar stríð við ís og vetur og
sigra eða bíða ósigur — Guði einum kom
það við. Hvaða erindi áttu þá mennirnir
þangað — hversvegna áttu þeir að vera
að troða sér inn á taflborð Drottins? Það
hafði aldrei verið tilætlun Guðs, þetta
land ætlaði hann sjálfum sér, en ekki öðr-
um.
Eg er nú bráðum gamall fauskur. En
þegar eg núna á dögunum stóð þarna
uppi á fjallsgnýpunni og starði eftir von-
um, sem enginn gat eygt, fanst mér, að
eg vera miklu eldri. Mér fanst alveg eins
og eg hefði lifað í þúsund ár — verið til,
vonað, biðið og harmað eitthvað, sem
deyr — þetta sem altaf er að deyja inni
í brjóstum okkar.
Mér fanst eg sjálfur vera hinn harði
víkingur, landnámsmaðurinn, sem bar
stunu í brjósti, þegar hann í hafi sá fjall-
ið Kaldbak, þar sem framtíðarheimili
hans átti að byggjast. Er það ekki hjarta-
stuna víkingsins í hendingunum, þegar
hann kveður:
»Köld eru kaup, ef hreppik
Kaldbak, en létk akra« ? 'i