Nýjar kvöldvökur - 01.10.1930, Blaðsíða 35

FRANS FRÁ ASSISI
177
þörf, því það var fyrst á Laterankirkju-
þinginu 1215 að það ákvæði var sett að
samþykki páfa væri skilyrði fyrir stofn-
un nýrra regla innan kirkjunnar. Fyrir
þann tíma liöfðu ýmsir áhugamenn og á-
hangendur þeirra fengið lausleg leyfi til
þess t. d. að prédika, þó leikmenn væru
aðeins. En annars var eftir lögum kirkj-
unnar, biskupum einum og prestum heim-
ilt að prédika. Frans gat því vænst að fá
það leyfi fyrir sig og bræðurna.
Það sem þó sérstaklega dró Frans til
Róm, var löngun hans að heimsækja
grafir postulanna Péturs og Páls og sjá
eftirmann þeirra. Postulai’nir voru fyrir-
mynd Frans og áhugamál hans var að
innleiða aftur í kristninni sama lífið og
lifað var á postulatímabilinu og í hinum
fyrstu kristnu söfnuðum, þar sem enginn
átti neitt en allir allt.
Sumarið 1210 lögðu þeir svo land und-
ir fót og héldu til Rómaborgar. Gekk
ferðin greitt. Þeir gistu í klaustrum og
hjá bændum og var alstaðar vel tekið.
Assisibiskup var staddur í Rómaborg
þegar þeir komu þangað. Sneri Frans sér
til hans til meðmæla og leiðbeiningar og
kom biskup honum í kynni við einn af
merkustu kardinálum þeirra tíma
Jóhannes af Coelestin. Bauð kardinálinn
Frans og bræðrunum að búa hjá sér og
reyndist þeim vel í hvívetna. Kynnti hann
sér vel trúarskoðanir þeirra og lifnaðar-
háttu og hjálpaði síðan Frans til að fá
áheyrn páfa.
Páfi var þá Innocentius III., einn hinn
merkasti maður, sem setið hefir á Péturs-
stóli. Er af mörgum skoðað svo, að um
hans daga hafi páfavaldið og efling og
álit miðaldakirkjunnar náð hámarki sínu,
sem aldrei fyr né síðar. En það er naum-
ast rétt. Er það fremur persónuleg glæsi-
menska og ýmiskonar tilþrif Innocentius-
ai' sjálfs, sem kasta ljóma yfir það tíma-
bil, frekar en að kirkjan sem stofnun hafi
átt allsherjar ítök og völd yfir hugum
þjóðhöfðingja og almennings. Sannleik-
urinn var, að fá tímabil í sögu katólsku
kirkjunnar sýna rneiri andúð gegn páfa-
valdinu og kirkjunni, en einmitt fyrri
hluti 13du aldar, að undantekinni siðbót-
aröldinni eða stjórnarbyltingartímunum
urn 1800. Og sennilega hefir engum páfa
verið sýnd önnur eins smán, bæði af há-
um og lágum, eins og Innocentiusi, hvað
eftir annað.
Á laugardaginn fyrir páska, árið 1203
var hann að koma frá Péturskirkj unni
áleiðis til Lateranhallarinnar, klæddur
fullum páfaskrúða. Þá réðist skríllinn á
hann með aurkasti og svo mögnuðum
skömmum, að þær verða ekki eftir
hafðar.
Árið 1188 afnarn lýðurinn kristna
tímatalið og bjó til nýtt. Var það miðað
við endurreisn rómverska ráðsins 1143.
Hvað eftir annað var Innocentius hrak-
inn frá Rómaborg og að síðustu var höll
hans, sem fram að hans dögum hafði í
marga ættliði verið eign forfeðra hans,
gjörð að almenningseign. Frá byrjun
maímánaðar til októberloka 1204 var páf-
inn fangi í Lateranhöllinni meðan óvin-
irnir ræntu og rupluðu borgina.
í sjálfu páfaríkinu var vald Innocenti-
usar lítið og alstaðar voru tilraunir til að
rífa sig undan yfirráðum hans, og hinar
ýmsu borgir skapraunuðu honum með því
að kjósa bæði borgarstjóra og bæjarráðs-
menn, sem voru páfanum opinberlega
andstæðir og jafnvel villutrúarmenn að
skoðun kirkjunnar. Bannfæring, þetta
þrautameðal kirkjunnar, var algerlega
áhrifalaust. Ein borgin, Narni, sem brot-
ið hafði gegn boðum páfa, var t. d. 5 ár í
banni og brá sér hvergi. Rán og grip-
deildir og ófriður milli borga var dagleg-
ur viðburður, án þess páfi réði við. Jafn-
vel andlega stéttin var honum baldin og
23