Ný dagsbrún - 01.01.1904, Blaðsíða 53
IIVERT STEFXTR?
47
ÞRrojA ati'iði mft cnn ncfna, scm sýnir hve
mismunandi skoðanir mcnn draga út úr ritningunni, hve
mjög þær fara cftir tfma og kringumstæðum, og upplagi
þjrtðanna scm f lilut eiga, og hvernig mcnn láta borgara-
leg lög taka fram fyrir hcndurnar á ritningunni og kyrkju-
Icgum lögum, þegar það virðist heppilegt fyrir Iand oglýð.
Þctta atriði eru hjdnaskilnaðarlögin f hinum ýmsu löndum.
Samkvœmt samþykkt Trcnt-kyrkjuþingsins 1562, var
fullkominn hjónaskilnaður ómögulegur innan hinnar ka-
þólskú kyrkju, cðlilcga af þvf að það væri gagnstætt ritn-
'ngunni, cn seinna tóku borgaraieg Uig ýmsra landa fram
fyrir hendurnar á hinum kyrkjulegu lögum, og lcyfðu full-
kominn hjónaskilnað þvert ofan f samþykkt kyrkjuþings-
ins ; og það ber ekki á öðru en menn noti sjer þau lög,
jafnvcl þó sumir mundu scgja, innan kyrkjuveggjanna, að
þau væru óguðleg. En það er eftirtektavert f þessu sam-
bandi, að hjá sumum þjóðum, t. d. á Engiandi og Frakk-
landi, er lijónaskilnaðurinn ekki vcittur neina annaðhvort
hjónanna hafi gjört sig brotlcgt í ýmsum atriðum, en aftur
f öðrum löndum, t. d. á Norðurlöndum og þar á mcðal á
Islandi, er hann veittur samkvœmt fyrirskipunum borgara-
legra laga þó engar sakir sje, ef hjónin að eins koma sjer
saman um að skilja; sem bendir cnn sem oftar greinilega
á það, hve stcrka tilhneigingu Norðurlandamenn hafa til
að láta frjálsræðið vera í fyrirrúmi, og að þeir hafa annað-
hvort skilið skipanir ritningarinnar fiðruvísi cn kyrkjuþing-
ið í Trent, eða þá að þcir skeyta þcim engu, og álíta þær
ckki hafandi. I Bandarfkjunum er málið cins eftirtekta-
vert frá trúafbragðalegu sjónarmiði. I austurríkjunum,
sem fyrst voru byggð, og þar sem þjóðskipulagið er clzt,
og hvflir þvf mcst á gömlum hugmyndum, er, í flestum
þeirra, örðugra að fá hjónaskilnað heldur cn f vesturrfkjun-
um, og f sumum þeirra cr hann ófáanlegur, og cr það