Ný dagsbrún - 01.01.1904, Blaðsíða 86
So
NÝ DAGSBKÍN.
mjer fyrir sjónir þannig, að hftn sjc, — jcg ætla að segja
það hiklaust og reyna að standa við það, — þessi stefna,
sem jeg hcfi á drepið hjer að framan, keniur þ\-í fram,
þcgar hún er skoðuð f sfnu rjetta ljósi, þannig, að hún
verður til að gjura menn andípga, niðferðisl-ega, og að
vissu leyti, r/tsiuunaletja cannlcapaða, þctta cr dropinn,
sem vjcr ætlum að láta falla f hinn amerfkanska mcnning-
arsjrt. Þetta er arfurinn, scm vjer ætlum að l&ta eftirkom-
endum vorum eftir. Þetta er skerfurinn, sem vjer ætlum
að lcggja til menningar hinni komandi kynslóð : ckorpinn
hcsili og vanskðpttð
Og það furðanlcga er það, að vjer sjáum svo fáa and-
mæla þcssu. Iívar eru nú skáldin að kveða niður drauga
fávi/ku, hleypidóma og hcimsku ? ITvar eru mennirnir
mcð hina skáldlegu andagift, að hreinsa, göfga og lyfta
hugsunarhætti þj(5ðar sinnar ? Hvar eru ritstjórarnir,
blaðamennirnir, þcir scm gcta scnt lffgandi, men'ntandi
grcinar inn f hvcrt cinasta hús ? Það er eins og aliir fylg-
ist með þessu flóði, scm vcltur með þungum straumi frá
o
fj;illum: ofan. Hvar eru lærðu mennirnir, læknar, lug-
menn, kennarar, þingmenn ? Eru þeir líka í fióði þessu,
hinu.mikla? Og að sfðustu vil jeg spyrja : hvar eru hinir
frjálstrúuðu menn, sem kastað hafa fyrir borð hindur-
vitnum og hjegiljum öliurn, sem æft hafa heilann f að
hugsa og sálina f að skoða hið sánna, fagra og góða ?
Hvf rcyna þeir ekki betur cn þeir hafa gjört, að rcisa
stffiur fyrir flóði þessu ? Hví reyna þeir ekki að hrífa
einn cða tvo úr þessum mikla hóp ?
Fjöldi þessara marina fiækist með flóði þessu. Margir
eru á jöðrum þcss. Aðrir villast stundum langt inn f hóp-
ivui, og sumum þcirra fcr svo, að þeir komast þá ckki
burtu úr honum. Heili þeirra skorpnar og sálir þeirra
vanskapast aftur.