Sjómannadagsblaðið - 04.06.1961, Qupperneq 55
ég komizt að raun um, að rétt var frá
skýrt. —
Um 1870 var ég timburmaður á
norsku briggskipi. Það var nýkeypt
til Noregs, hafði áður verið amerísk-
ur klipper. Við höfðum farið eina
ferð til Austur-Indía, en næst áttum
við að fara frá Englandi til Perú og
lesa þar áburð til einhverrar hafnar
í Evrópu. Að vanda var óblítt við
odda Suður-Ameríku. Það dró langt
í mánuð að komast suður fyrir og
norður á leið á ný, en loks vorum
við þó fyrir utan strönd Chile. Þeg-
ar við vorum komnir miðja vegu
milli Valparaiso fengum við blíð-
viðri dag eftir dag, svo að okkur
miðaði lítið ófram, ásamt hóp skipa,
stórra og smárra, sem þama var.
Næst okkur var briggskip með
spönskum fána og virtist vera á suð-
urleið. Skipstjórinn okkar, sem ætl-
aði, að það hefði komið frá Valpar-
diso eða eirthverjum öðrum stað
þeim megin strandar, ákvað að fara
um borð í það og spyrjast frétta.
Við settum bát á flot og rerum
skipsjóranum yfir í hið sþænska
skip. Svo atvikaðist, að ég fór fyrir
2. stýrimann, því að hann hafði meitt
sig í fæti og varð því að halda kyrru
fyrir.
A meðan við biðum eftir skip-
stjóranum, tókum við til að spjalla
við áhöfnina á briggskipinu, en það
hét „Ynez”. Ekki var auðvelt að
gera sig skiljanlegan, en þar sem
nokkrir okkar skildu hrafl í spönsku
og Spánverjarnir dálítið í ensku
gekk það þó stórslysalaust.
Mikil óværð var í hug og hreyf-
ingum Spánverja, og hún var svo
kynleg, að við gátum ekki hleypt
því fram af okkur að inna eftir því,
hvort ekki væri allt með felldu um
borð. Og ég, sem kunni örlítið í
ensku, spurði brosandi:
— Hafið þið kannske séð eitthvað
óhreint? — Ég sagði þetta ósköp
blátt áfram og í hálfgerðu spaugi, en
áhrifin urðu óvænt, því að Spánverj-
arnir, sem stóðu við borðstokkinn,
stirnuðu upp samtímis og ég hafði
mælt. Þeir litu hver á annan með
flóttalegu augnaráði og minntu helzt
á hóp unglinga sem hafa unnið sér
eitthvað til óhelgis.
Sá elzti þeirra svaraði stuttu síðar
grafalvarlega:
— Já, við höfum séð fylgju. Við
sáum Kalucko fyrir tveimur nóttum.
Allur hópurinn krossaði sig um
leið og hann nefndi Kalucko.
Við spurðum manninn, hvað Kal-
ucko væri og fengum það svar, að
það væri nafn á illræmdu drauga-
skipi, er væri á sveimi við vestur-
strönd Suður-Ameríku, svipað og
Hollendingurinn fljúgandi að okkur
skildist. Kalucho straukst fram hjá
okkur á mikilli ferð, umlykt eldi og
með öll segl uppi. Ógæfan fer í slóð
Kalucko, annað hvort verður hún á
vegi okkar eða annarra skipa.
Hinir staðfestu þennan spádóm
með því að hneigja höfuðið, krossa
sig og segja já, já ógæfan fer í kjöl-
far Kalucho.
Við í bátnum tókum þessu sem
gamni, kölluðum það fávitahátt og
hjátrú. Vorum við ekki upplýstir
norskir sjómenn? Höfðum við ekki
frá því í bernsku heyrt fjölda sagna
svipaðar og um Hollendinginn fljúg-
andi, sem var alls staðar á ferðinni,
hvarf fyrir fjarlægustu annes? Þær
sögur voru ekki nýjar fyrir okkur,
enda létum við þær inn um annað
eyrað og út um hitt. — Þvættingur
og hindurvitni — því lengur, sem
við horfðum á Spánverjana, er
hvorki datt af né draup, þeim mun
spaugilegri fannst okkur sagan um
eldskútuna þeirra.
En þeir trúðu því statt og stöðugt,
að eitthvað örlagaríkt mundi að
höndum bera og frá því kvikuðu þeir
ekki. — Bíðið þið við, sögðu þeir,
Kalucho er fyrirboði, sem aldrei hef-
ur brugðizt ....
Nokkrum vikum síðar lágum við
hjá eyjunni Pabillon de Pica og lest-
uðum áburð. Margra metra þykkt
lag af fugladrit þakti nokkurn hluta
eyjariinnar, það hafði í aldaraðir
hlaðist upp eins og skán í fjárhús-
kró. Einu sinni hafði verið mann-
margt á eyju þessari, en nú mátti
heita, að úr henni væri horfið guð
og gott fólk. Við höfðum einungis
komið nokkrum smálestum af áburði
um borð, þegar skjótlega syrti í lofti
og samtímis heyrðum við undarleg-
an gný úr öllum áttum. Risaalda um
fimmtíu feta há valt utan af hafi í
átt til lands og reif með sér og mal-
aði undir sig allt, sem var á leið
hennar. Þessi alda hafði risið vegna
jarðskjálfta neðansjávar og í kjöl-
far hennar komu fleiri. Stórskip
voru sem leikföng fyrir þessum nátt-
úruhamförum, þau hentust hvort
á annað eins og bréfbátar á ýfðum
polli, ellegar þau bar á land, þar
sem þau brotnuðu í spón. Mörg
þeirra sukku, lík flutu á víð og dreif
um höfnina — atburðir þessir voru
óhugnanlegir. Allir héldum við ein-
dregið, að dómsdagur væri upp-
runninn. Allt, sem skeði þennan dag,
en þá var 9. maí 1877, er mér enn í
Ijósu minni.
Skipið okkar var eitt þeirra, sem
rak á land og brotnaði í spón, en
allir björguðumst við á land óskadd-
aðir og var það okkur undrunarefni,
hvernig slíkt mátti ske. Síðar frétt-
um við um mörg skip, er voru stödd
á hafi úti og fórust með allri áhöfn.
Þeirra á meðal var „Ynez” litla, er
þá var aftur á norðurleið. Okkur,
sem björguðumst á land, var komið
fyrir í því, er enn hékk uppi af hús-
inu, sem eitt sinn hafði verið hótel
staðarins. Þar var okkur tíðrætt um
frásögn spönsku sjómannanna af
draugaskipinu, en aldrei stökk okk-
ur bros framar, þá er Kalucho var
nefnt á nafn. —
Gamli maðurinn tuggði í gríð og
ergju og leit ekki af mávunum, sem
virtust hafa ærið annríkt úti á vogn-
um. Hann barði síðan úr pípunni
sinni, stakk hennií vasa sinn og hélt
frásögninni áfram:
— I dag fór ég að vanda niður á
bryggju og þá tók ég eftir briggskip-
inu, sem hafði komið í höfn. Mér
virtist ég bera kennsl á það, og með-
an ég staldraði og virti það fyrir
mér, var sem ég hyrfi áratugi aftur
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 39