Sjómannadagsblaðið - 01.06.1969, Síða 25

dugar þetta. Að minnsta kosti er eitthvað
aðhafst! Náið þér í nokkrar sjúkrabifreiðar
og komið þeim eins nálægt ströndinni og
mögulegt er. Við getum borið kassana yfir
sandinn til þeirra.“
Belgíski yfirforinginn kallaði á þann
yngri og sagði honum frá ráðagerðinni og
sendi hann síðan í skyndi ásamt fjórum
öðrum til baka. Því næst hljóp hann með
okkur að léttbátnum, óð út í brimið ásamt
sjóliðunum og ýtti okkur á flot. Ég lét
hann hafa vasaljósið mitt, svo hann gæti
vísað okkur aftur á lendinguna.
Þegar við komum um borð lét ég vekja
alla skipshöfnina til þess að hjálpa til við
kassana. Við sjósettum tvo björgunarbáta,
bundum þá aftan í léttbátinn og ferjuðum
allt dótið í land. Á meðan höfðu Belgarnir
náð í tvo herflokka, sem biðu á ströndinni
tilbúnir til þess að skipta um einkennis-
búninga. — Við bárum kassana upp með
byssustingjum og lögðum einkennisfötin
kyrfilega á sandinn. Og þeirri sjón gleymi
ég aldrei — hundrað og áttatíu hermenn
að skipta um klæðnað kringum eldinn,
hlæjandi að hinum skærrauðu og gulu
pilsum og borðunum á húfunum, sem féllu
yfir grá og grómtekin andlit þeirra. Við
söfnuðum saman Lewis-byssunum og
komum þeim fyrir í bifreiðunum.
Verkinu var lokið um dagrenningu. Við
slökktum eldinn, drógum Þjóðverjana tvo
inn í sjúkrabifreið og biðum þangað til
hinir síðustu belgísku hermannanna hurfu
milli runnanna. Því næst flýttum við okk-
ur um borð í „Firedrake", drógum upp
bátana og stefndum til hafs einmitt í þann
mund að fyrsta skíma dagsins birtist í
austri.
Það munaði þarna fjandi mjóu,“ hug-
leiddi Bradman og néri pípunni við nef
sér. „Þarna við ströndina hjá Nieuport eru
sandrif ásamt hættulegum skerjum, þess
utan hafði fjarað út, og áður en við vorum
komnir fram hjá síðustu rifunum, heyrðum
við fyrstu þýzku byssurnar hefja söng sinn.
Síðasti dagur orustunnar um Flandern var
hafinn."
„Og þá voru flóðgáttirnar hjá Yser opn-
aðar til þess að stöðva þá.“ Ég mundi eftir
öll þessi ár fyrirsagnir blaðanna, sem einu
sinni höfðu brennt sig inn í huga minn í
æsku.
Englendingurinn kinkaði kolli. „Að vísu
hefir þannig verið sagt frá því á blöðum
sögunnar. En það voru í raun og veru pils-
in — pilsin og nokkrar hríðskotabyssur.
Belgísku hríðskotaskytturnar felldu
óvinina unnvörpum, þegar þeir sóttu yfir
mýramar. Þúsimdir þeirra drukknuðu í
ám og skurðum. Þetta var ef til vill hroða-
legasta slátrun styrjaldarinnar og gekk
næst Verdun og Gallipoli. Allan daginn
gekk þetta þannig til. Alda eftir öldu óvin-
anna skall yfir, en brotnaði á skothríðinni
og mennimir hurfu undir vatn um leið og
þeir féllu. Einu sinni eða tvisvar héidu
skytturnar aftur af skothríðinni, þannig að
Þjóðverjarnir komust það nærri að sjá
hina skozku einkennisbúninga.
Um kvöldið voru mýramar bókstaflega
þaktar dauðum mönnum, og enn flæddu
óvinafylkingarnar yfir. En kjarkurinn
hafði bilað þegar þeir sáu, að þeir áttu í
höggi við þann, sem þeir héldu að va.'ru
óþreytt skozkt herfylki. Að síðustu, rétl
fyrir myrkur, opnuðu Belgarnir flóðgátt-
irnar við Yser og orustunni var lokið. Frá
þeirri stundu og að stríðslokum komust
Þjóðverjar ekki feti lengra inn í Flandern."
4.
Bradman brosti og snéri upp lófunum á
knjám sér, eins og sögunni væri lokið!
„En í guðanna bænum maður,“ hrópaði
ég, „haldið áfram!“
Hann yppti öxlum og leit undan. „Hvað
er hægt að segja meira? Ég vissi ekki þessi
endalok fyrr en löngu seinna, þá var það
of seint.“
„Hvað meinið þér — of seint?“
„Þegar ég sagði frá því, hvað hefði orðiö
af kössunum, varð fjandinn laus. Mistökin
með einkennisbúningana voru af ásettu
ráði skrifuð á minn reikning. Flotamála-
ráðuneytið hélt að ég hefði afhent Þjóð-
verjum þá. Þeir vörpuðu mér í járn, sendu
mig til Englands og ákærðu mig fyrir land-
ráð. Jafnvel sjóliðarnir, sem gengu á land
með mér, viðurkenndu fyrir sjórétti í Hull,
að mennirnir, sem fengu einkennisbúning-
ana, hefðu vel getað verið Þjóðverjar. Sím-
skeyti var sent til höfuðstöðva belgíska
hersins, en einhverra hluta vegna barst
aldrei svar í allri ringulreiðinni. Og sú
sönnun nægði dómurum mínum. Þeir gátu
reyndar ekkert sannað, en það gat ég
heldur ekki. Þeir reittu af mér tignar-
merki mín og létu mig dúsa í dýflissu til
stríðsloka."
„Sögðuð þér aldrei neinum frá þessu?'1
spurði ég tortryggnislega. „Vissi þetta
enginn?"
„Jú, einn var sá, sem vissi,“ svaraði hann.
„Einn maður, hinn eini, sem nokkum tíma
trúði mér,“ og vingjarnlegt brosið færðist
aftur yfir augu hans, „nema þér trúið
þessu?“
Bradman lyfti skyrtulíningunni, leit á
úrið, síðan á þokudeyfð borgarljósin. Hrað-
lestin skrölti eftir hliðarspori og fór fram
hjá stöðinni á ómældum hraða, og brátt
hurfu ljósin í fjarska.
„Ég skil ekki, hvers vegna mér stendur
ekki nákvæmlega á sama, hvort þér trúið
mér. Samt geri ég það, þó undarlegt sé.
Ef til vill undrist þér hvers vegna ég hefi
sagt yður, algjörlega ókunnugum manni,
þetta allt, en kennski finnið þér skýring-
una þegar ég lýk sögunni. Meðal annarra
orða, hversu langan tíma höfum við enn?“
„Þetta var Louvain, sem við fórum fram
hjá í þessu,“ svaraði ég. „Svo við höfum
enn fjórðung sundar.“
SJOMANNADAGSBLAÐIÐ 1 1