Sjómannadagsblaðið - 01.06.1969, Blaðsíða 24

Belgísku foringjarnir ræddu málin frá
öllum hliðum, en komust ekki að neinni
viðunanlegri niðurstöðu. Að lokum kom
einn ofurstinn með síðustu örvæntingar-
fullu tillöguna.
Hann stakk upp á því, að flokkur valdra
manna yrði sendur niður að ströndinni,
yfirbugaði þar þýzku verðina og sendu
síðan ljósmerki út yfir sjóinn í þeirri von,
að brezki flotinn, sem væri þar á siglingu
útifyrir í myrkrinu, yrði þeirra var og
kæmi til hjálpar. Annað hvort með því að
setja menn á land eða hefja skothríð úr
fallbyssum á víglínu Þjóðverja. Tillaga
þessi var samþykkt sem úrslitaúrræði, án
nokkurrar vonar um að hún bæri árangur.
Átta menn, þar á meðal tveir foringjar,
voru valdir til fararinnar. Þeir bogruðu
eftir þröngum skotgröfunum þar til þær
enduðu í gljúpum sandinum. Þaðan skriðu
þeir milli runna í átt að víglínu óvinanna
með brugðna byssustingi og vonuðu, að
viðureignin, sem þeir áttu í vændum, yrði
stutt og hávaðalaus. Nóttin var koldimm
og skýjaþykkni huldi stjömurnar. Belgirn-
ir óttuðust að fara fram hjá vörðunum í
myrkrinu, svo að þeir skriðu gætilega með
aðeins tíu metra millibili niður að strönd-
inni.“
3.
Hér hafði Bradman hlé á frásögn sinni,
tók upp böggulinn úr sætinu við hlið sér
og kreisti hann með stórum og kraftaleg-
um lófanum, svo æðarnar þrútnuðu á
handarbaki hans.
„Fundu þeir vörðinn?" spurði ég í ákafa.
„Já, þeir fundu hann,“ hélt Bradman
hörkulega áfram, „sofandi! Pilt um það
bil tvítugan að aldri. Hann sat á rekaviðar-
drumbi, horaður af harðrétti, með riffil-
inn sinn milli hnjánna. Hann hafði farið
úr stígvélunum og borað aumum fótunum
nöktum ofan í svalan sandinn og brett
buxurnar upp fyrir kné.
Annar foringinn sló hann niður með
skammbyssuskefti. Síðan var hann bund-
inn og borinn inn í runna. Einn mannanna
tók stóðu hans með broddhjálm hans á
höfði og tók til fanga þann sem kom
skömmu síðar og átti að leysa piltinn af
hólmi.
Síðan leituðu Belgirnir uppi stað, sem
sandhæðir skyggðu á og ekki sást frá víg-
línu Þjóðverjanna. Þar tendruðu þeir bál
úr rekaviði og með olíu. Þegar vel fór að
loga vörpuðu þeir á það handfylli af púðri
með hálfrar mínútu millibili, þannig að
það leit út eins og nokkurs konar viti. —
Jæja,“ sagði Bradman hikandi og brosti,
„það er hér sem ég kem til sögunnar. —
Þessa nótt voru Firedrake og Myrmidon á
siglingu úti fyrir belgísku ströndinni á leið
til aðalflotans. Þar sem búizt var við mikl-
um átökum, höfðum við innanborðs auka-
birgðir af byssukúlum, tundumskeytum og
auk þess nokkra kassa af skozku viský,
eða a. m. k. héldum við að það væri
skozkt viský í kössum, þegar við lestuðum
þá í Plymouth. Á kössunum stóð nefni-
lega: „Cameron Highlander", sem var vin-
sæl tegund í þá daga. En fyrstu nóttina
til sjós uppgötvaði sá, sem hafði með birgð-
imar að gera um borð, að kassarnir inni-
héldu einkennisbúninga handa 1. herfylki
Cameron-hálendinganna, sem statt var
einshvers staðar í Frakklandi. Þarna voru
einkennisbúningar með pilsum og öllu til-
heyrandi. Slík mistök áttu sér oft stað í
þá tíð, og við tókum því rólega, þar sem
þau voru fremur spaugileg en sorgleg.
Stundu eftir miðnætti stóð ég á stjórn-
palli, þegar einn varðmannanna kom auga
á bálið á ströndinni. Ég virti blossana lengi
fyrir mér í gegnum nætursjónaukann, en
þar sem þeir voru ekki kerfisbundnir,
skildi ég hvorki upp né niður í hvað þetta
gæti verið. Þarna á ströndinni áttu hvorki
að vera vitar eða byggð. Við töldum okk-
ur vita nokkurn veginn stöðu Þjóðverj-
anna, en enginn okkar trúði því að þeir
væru komnir svona langt.
Við höfðum fengið fyrirskipanir um að
veita landhernum alla þá aðstoð, sem við
mögulega gátum. En auðvitað voru allar
einkarannsóknir stranglega bannaðar. Samt
sem áður vaknaði hjá mér áköf forvitni á
þessu Ijósi, þar sem ekkert ljós átti að
vera. Svo ég gaf skipun um að sigla hálfa
ferð og breyta stefnu nær ströndinni. Ég
athugaði glampana aftur, en komst ekki
að neinni niðurstöðu. Eitt var þó víst: Ein-
hver var að senda merki til sjávar.
Ég lét tilkynna Myridon að halda áfram
með hægri ferð, við myndum draga hann
aftur uppi um dagrenningu. — Þegar við
vorum komnir upp undir ströndina lét ég
varpa akkerum, sjósetja léttibát og réri i
land ásamt tólf vel vopnuðum sjóliðum.
Við lentum tæpa mílu fyrir sunnan bálið.
Þér skiljið, ljós þetta gat alveg eins verið
blekkingarbragð Þjóðverja og tortryggni
mín óx nú með hverri mínúu.
Við læddumst með varúð eftir strönd-
inni, þar til við áttum um það bil hundrað
metra að bálinu. Þar skiptum við liði og
nálguðumst það úr þrem áttum. Þegar við
áttum eftir um þrjátíu metra þekkti ég
hina belgísku einkennisbúninga, og kall-
aði til þeirra á frönsku.
Aldrei hefi ég séð slíka undrun á and-
liti nokkurra manna á lífsleiðinni. Þegar
þeir sáu okkur ganga inn í bjarmann frá
bálinu, hlupu þeir til okkar eins og týnd
börn, föðmuðu okkur að sér og grétu af
gleði.
Þegar liðu fullar fimm mínútur áður en
nokkur þeirra gat talað nógu hægt og
skýrt, svo að ég gæti skilið þá. Aftur og
aftur endurtóku þeir orðin menn, byssur,
og bentu út yfir sjóinn. Að lokum dró ég
annan foringjann til hliðar og komst að
raun um, hversu alvarleg aðstaða þeirra
var. I skininu frá vasaljósi mínu dró hann
upp í sandinn afstöðu víglínunnar. Hann
gerði mér ljósa hemaðarstöðu óvinarins,
sem beið þess að brjótast gegnum belísku
varnarlínuna um morguninn. Síðan dró
hann lítinn hring neðar og til vinstri:
Ég útskýrði fyrir honum, að áhöfn
„París“, sagði hann einfaldlega og leit upp.
brezkra tundurspilla af gerð „Firedrakes"
væri aðeins hundrað menn, og að hinar
lilu byssur þeirra mundu ekki nægilega
langdrægar, til þess að unnt væri að hefja
með þeim skothríð á land.
Belgíski yfirforinginn varð þögull þegar
hann heyrði þessar slæmu fréttir. Hann
starði á mig um stund, næstum ásakandi.
Síðan talaði hann hljóðlega til manna
sinna. Hvað hann sagði þeim, veit ég ekki
nákvæmlega, því hann mælti á flæmsku,
en ég gat vel ímyndað mér það.
Ég leit undan, má segja, til þess að
forðast óttann, sem skein úr augum vesa-
lings piltanna, og kom þá auga á þýzka
vörðinn, sem lá krepptur í sandinum.
Hann var kominn til meðvitundar, en þeir
höfðu keflað hann og augun ranghvolfd-
ust, galopin móti ljósinu, af ótta og kvöl-
um. I rauninni líktist hann litlum snáða,
þar sem hann lá þarna með buxurnar
brettar upp fyrir kné og rétti úr berum
fótunum í sandinum.
Ég starði á kné hans um stund. Allt í
einu mundi ég eftir hinum átta kössum
með einkennisbúningum Hálendinganna í
lestinni á Firedrake. Hvers vegna ekki að
afhenda Belgunum þá? — Ef herflokkur
klæddur hinum litríku skozku pilsum
sæist í morgunbirtunni, myndu þá ekki
hinir orustuþreyttu herir von Kluck halda,
að Bretar hefðu sett á land herfylki Belg-
um til aðstoðar? Þetta var ef til vill lang-
sóttur möguleiki, eins konar sálræn blekk-
ing, sem þó ef til vill myndi heppnast. Þá
gæti ég einnig látið þá hafa einn eða tvo
kassa af Lewis-byssum. En hversu lang-
sótt, sem þetta væri, vorum við ekki í að-
stöðu til að meta og vega möguleikana,
heldur yrðum að hefjast handa, og það
strax.
Ég flýtti mér til foringjans og útskýrði
fyrir honum fyrirætlun mína. Hann hlust-
aði dauflega í fyrstu, eins og maður sem
hefir glatað allri von, en eftir því sem
lengra kom í ráðagerð minni glaðnaði yfir
honum, og áður en ég hafði lokið máli
mínu, stökk hann á fætur, greip í hand-
legg minn og hrópaði: „Já, já, kannski
10 SJOMANNADAGSBLAÐIÐ