Sjómannadagsblaðið - 01.06.1969, Blaðsíða 41

Sjónarvottur segir fró miskunnarlausri baróttu
undir yfirborði sjóvar
BARÁTTÁ
UPPÁ LlF OG
DAUÐÁ
Eftir Harry E. Rieseberg
Nokkrum föðmum yfir sjávarbotni glitraði sólskinið
á rennsléttum haffletinum, og í gegnum fölgrænan sjó-
inn endurspegluðust brotnir sólargeislarnir í öllum
regnbogans litum á kóralklettum, þanggróðri og hvít-
um sandbotni. Smáfiskar í ótal afbrigðilegum litum og
stærðum sveima aftur og fram um kóralrifin eða skjót-
ast örhratt í skjól ef þeir verða fyrir styggð. Rauðlituð
krabbadýr mjakast um botninn, sjó anemónur og kross-
fiskar í ýmsum litum. I daufu broti ljójgeislanna verð-
ur þetta allt eins og furðuheimur ævintýris.
I þessu neðansjávar undraríki ber fyrir langan skugga
af sokknu tréskipi, þakið alls konar sjávargróðri, sem
liðast til og frá við hverja hreyfingu sem hann verður
fyrir af straumi eða snertingu. I gegnum skörðótta rifu
á skipsflakinu teygir sig gráleitur fálmari, sem titrar
aðeins er þang eða gróður snertir hann. Innan við fúa-
gatið í skipsflakinu glittir í gulgrænar hálfluktar glyrn-
ur á stórum kolkrabba. Ur fylgsni sínu hefir hann orðið
var við skuggann af hákarli sem sveimar þarna í yfir-
borðinu og glittir í hvítan belg hans í litrofunum. Horn-
tentur kjaftur í miðju þessarar beinlausu hrúgu gengur
stöðugt í krampakenndum rykkjum, og úr honum seitl-
ar gul sýra, vottur um von á saðningu langvarandi
hungurs.
Kolkrabbinn skríður gætilega út úr fylgsni sínu og
reisir slyddulegan skapnað sinn upp á átta örmum,
skríður eftir skáhöllu dekki skipsflaksins og lætur sig
síða niður á sléttan botn, augu hans kvika af græðgi.
Marglitir smáfiskar synda framhjá honum í hæfilegri
fjarlægð, þang og gróður bifast og breytir sífellt um blæ
við hverja hreyfingu sem snertir það, allt er eins og
sviðsetning furðuheims. Kolkrabbinn skríður mjúklega
frá einni kóralhrúgunni að annarri og skimar sífellt
eftir bráðinni meðan hann leitar að heppilegum árásar-
stað.
Hann teygir frá sér slímaðan fálmara og spýtir frá
sér timburtægjum, sem hann hefir verið með frá holu
sinni í rotnuðu flakinu, augsýnilega virðist engin bráð
hafa borizt fyrir bæli hans í langan tíma. Spýta sem
losnað hefir frá flakinu við hreyfingar hans flýtur fram-
hjá fálmaranum, sem strax hremmir hana og kreistir,
en sleppir aftur mulningi sem sígur niður á hvítan
sandbotninn eins og öskusáldur.
Formlaus skepnan sveigir slöngulaga fálmara sína með
þéttsetnum sogskálum, og rannsakar umhverfi sitt með
gráðugum glyrnum. Hægur undirstraumur leikur um
gróðurinn og skuggar svífa um botninn, en í yfirborð-
inu mókir hákarlinn rólegur.
Á botninum stendur kolkrabbinn uppþaninn og þrút-
inn svo að litur hans er orðinn dökkrauður og starir
græðgislega upp í yfirborðið. Allt í einu tekur hann
snöggan kipp og þeytist upp á við og sveigir um leið
átta arma sína sveiflandi að bráðinni. En missir marks!
og lætur sig síga aftur til botns, einn fólmarinn lendir
fyrst í hvítum sandinum og þyrlar honum upp eins og
reykskýi.
I yfirborðinu veltir hákarlinn sér nú í ofsabræði, og
pískar sjóinn með sporðinum, sem hann lemur fram
og til baka, svo sjórinn löðrar eins og í suðupotti, það
hvítmatar í augun af vonzku, en undir liggur kolkrabb-
inn og lygnir augunum af logandi grimmd, meðan hann
mjakar sér í stillingu til nýrrar árásar sveigir sig fram
og til baka og teygir angana sitt á hvað í heiftargripum.
Hákarlinn tekur snöggan sprett áfram, sveigir síðan
í boga og stingur sér með ofsahraða í átt að óvini sín-
um, en rennir framhjá honum og upp aftur, þegar kol-
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 27