Sjómannadagsblaðið - 01.06.1984, Qupperneq 80
Sjóbúð með gamla laginu.
hverju kvöldi var lesinn húslestur
og sálmar sungnir hvernig sem á
stóð, áður menn legðust til
svefns.“
Daglegt líf
Hér hefur verið fellt niður
ýmisst það, er Oddur segir um
fiskveiðarnar og um fiskverkun,
enda megintilgangurinn hér að
greina frá verbúðinni.
Hann heldur áfram frásögninni
og segir:
„Þegar búið var að „gera að“
fiskinum, var hann ýmist saltaður í
opin eða þakin grjótbyrgi, eða
lagður í „kös“, ef gera átti hann að
harðfiski. Þegar aðgerð var lokið,
þvoðu menn sér og vettlinga sína. í
stað sápu notuðu menn gallið úr
fiskinum. Ávallt var gætt svo mik-
ils hreinlætis sem föng voru á.
Að loknu dagsverki var. gengið
til búða, kveikt á tólgarkertum, ef
ljós þurfti, tekið hraustlega til
matar við fjörugar samræður,
einkum ef vel hafði aflazt, lesinn
lesturinn og farið að sofa. Væri
róið marga daga samfleytt, hét það
„skota“, en ef „tók frá“ dag og dag
í góðum „gæftum“, hétu þeir dag-
ar „Máríumessur“. Þannig leið
vertíðin tilbreytingalítið í landi, þó
var það eitt, er olli áhrifum og
margur beið eftir með óþreyju, en
það var koma „bréfamannsins“.
Var það maður, sem gerði sér það
að atvinnu á vertíðum að bera bréf
og smásendingar á milli vermanna
og vina þeirra og vandamanna
heima, fyrir örlitla borgun, 2—4
aura á bréf. Póstferðir voru þá
strjálar og aukapóstur enginn.
Sá maður, er um þessar mundir
var bréfamaður, hét Runólfur,
vanalega kallaður Bréfa-Runki.
Geymdi hann bréfin í skjóðu, gat
borið afarmikið, og þótti furðu
skilvís, þó að hirðulaus væri og
drykkfelldur nokkuð. Hann átti
heima austur undir Eyjafjöllum og
fór tvær ferðir fótgangandi, um
verstöðvar alla leið suður á
Suðurnes. Stundum teymdi hann
með sér eina dróg, og var hvort-
tveggja með fullum klyfjum, þó að
þær færu ekki ávallt sem bezt á
hvorugu. Var honum allsstaðar
fagnað, ekki sízt af þeim, sem
„áttu stúlku“. Annars þráðu allir
að fá fréttir að heiman. Vermenn
höfðu svo bréf sín tilbúin, er
bréfamaður fór til baka. Ef ein-
hverjir voru ekki skrifandi sjálfir,
fengu þeir skrifandi kunningja
sinn, sem var „góður að stíla“, til
að skrifa fyrir sig, og var það hið
mesta trúnaðarstarf, ef bréfið var
til „stúlkunnar“, en gat farið vel,
ef ritarinn var þagmælskur, og
hafði ekki ofmikla löngun til að
komast sjálfur í mjúkinn hjá
stúlkunni.
Eitt af aðalverkum manna í
landlegum var að hirða um afla
sinn, en þá var allt ætilegt hirt af
fiskinum, sundmagi, kútmagi og
svil voru hert, og stundum hrogn
líka, magarnir voru dregnir upp á
snærisþátt með þar til gerðri bein-
nál. Það hét „kvistur“ og nálin
kvistnál. Það var eitt af tillögum
útgerðarmanns að halda hásetum
dálítinn glaðning á sumardaginn
fyrsta. Hét það sumardagsveizia.
Var hún veitt hvort sem róið var
eða ekki, enda ekki annað en fá-
einar lummur með sætu kaffi og
þriggja pela brennivínsflaska í
hvert rúm. Var þá helzt, að vín sá á
mönnum, einkum ef landlega var.
Annars var lítið um drykkirí, enda
hefðu drykkfelldir hásetar naum-
ast verið liðnir til lengdar, og þá
var úr nógu mörgum að velja, er
sjór var svo að segja eingöngu
stundaður á opnum skipum.
Á páskum var ekkert sérstakt
haft til hátíðabrigða. Menn fóru
helzt til kirkju eða skruppu heim
til sín, þeir er skammt áttu. —
Þegar kom fram undir lokin og
fiskilaust var, eða lítið var orðið
um fisk, var farið að „vaska“ salt-
fiskinn. Bar þá við, að menn
„hresstu sig í vaskinu“, því að oft
var það kalt verk um það leyti.
80 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ