Sjómannadagsblaðið - 01.06.1990, Blaðsíða 26
24
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Guðmundur Hallvarðsson:
ÍSLENSK F ARM ANN ASTÉTT
eir sem hafa fylgst með skipa-
komum til hafna sinna
heimabyggðar hafa eflaust
tekið eftir aukningu fjölbreytileika
þeirra þjóðfána sem erlend kaupskip
skarta og þá einnig þjóðerni áhafna
skipanna.
Eflaust hugsa menn sem svo, já
þetta er erlent skip með ódýra áhöfn
sem hefur hér stutt viðdvöl það er
gott að losna við þetta skip og áhöfn
fljótt aftur. í alltof mörgum tilfellum
birtist skipið aftur og menn hugsa
það sama án frekari bollalegginga, æ
þetta er bara svona, hvað kemur mér
þetta við.
Þægindafánar
Alþjóðaflutningaverkamanna-
sambandið (ITF) hefur um nokkra
áratuga skeið unnið að öryggis-, að-
búnaðar- og launamálum sjómanna
þriðja heimsins sem hafa verið í sigl-
ingum á verslunarskipum undir þæg-
indafána hér í Evrópu. Vel hefur
miðað í átt til betra lífsviðurværis
þessara sjómanna og hefur það eink-
um gerst vegna samstöðu evrópskra
sjómanna og hafnarverkamanna. Þó
eru dæmi um að skip sem stöðvað
hefur verið í höfn vegna lágra launa
áhafnar, en fengið að láta úr höfn
eftir að útgerð gerði samning við
áhöfn á grundvelli ITF hafi neytt sjó-
menn til undirritunar annars samn-
ings þegar í sjó var komið. Oftast er
þá áhafnarmaður látinn undirrita að
hann taki ekki laun samkvæmt samn-
ingi ITF sem í grunnlaun er fyrir há-
seta um $ 810 US, heldur sé hann
sáttur við heildarlaun fyrir ótak-
markaðan vinnutíma t.d. $200 US.
Sem betur fer eru þetta undantekn-
ingar sem auðvitað upp kemst um
síðir, en engu að síður sýnir hve mál-
ið væri alvarlegt ef ekki væri reynt að
spyrna við fótum. Eftirtaldir þjóð-
Guðmundur Hallvarðsson formaður Sjó-
mannafélags Reykjavíkur.
fánar eru hinir svokölluðu þæginda-
fánar:
Antigua & Barbuda
Bahanas
Sri Lanka
Gibraltar
Lebanon
Malta
Panama
St. Vincent
Bermuda
Cayman Islands
Cyprus
Honduras
Liberia
Netherlands Antilles
Marshall Islands
Vanuatu
íslendingar taka þátt í
nútímaþrælahaldi
Það gera þeir óbeint því miður.
Erlend leiguskip mönnuð erlendum
sjómönnum hafa verið þó nokkuð
notuð til siglinga að og frá landinu
sum í nokkrar ferðir önnur til reglu-
bundna siglinga. Oftast hafa áhafnir
þessara skipa verið með kjarasamn-
inga samkvæmt ITF en þó ekki alltaf
og hefur þá verið gengið í að leiðrétta
kaup og kjör hinna erlendu sjó-
manna. Óneitanlega þarf á stundum
að mæta álagstoppum farmflutninga
með leiguskipum, en um tíma var allt
of langt gengið í þessum málum
þannig að Sjómannafélag Reykjavík-
ur varð að grípa til aðgerða gegn tak-
markalausri leigutöku erlendra skipa
af hálfu íslensku skipafélaganna og
skipamiðlara. Nokkuð hefur orðið
ágengt en nauðsyn er þó á að halda
vöku sinni í þessum efnum.
Hafa menn virkilega gleymt?
Olíuflutningaskipið Sineta fórst
við Skrúð í desember 1987 og létust
allir sem í áhöfninni voru. Flestir
voru frá Grænhöfðaeyjum, en fáeinir
frá Bretlandi. Lík hinna hvítu voru
flutt til heimalandsins en hinum lit-
uðu var tekin gröf á Islandi, þar var
of í lagt af hálfu útgerðar að senda
líkin heim til syrgjandi ættingja.
Flutningaskipið Angola sem skrá-
sett var í Panama var á leiðinni frá
Spáni til íslands með saltfarm þegar
það fórst 250 sjómílur vestur af Skot-
landi 22. febrúar 1989. Öll áhöfn
skipsins 17 menn frá S-Kóreu fórust.
í umfjöllun flestra fjölmiðla hér á
landi um þetta hörmulega sjóslys
snérist umræðan fyrst og fremst um
það hvort eigandi farmsins hefði
tryggt nógu hátt og í þessum bolla-
leggingum gleymdust 17 sjómannslíf.
Enginn fjölmiðill hafði áhuga á að fá
vitneskju um tryggingar þeirra sjó-
manna sem fórust, þeir voru frá
þriðja heiminum.
20 janúar 1989 strandaði við inn-
siglinguna í Grindavík flutningaskip-