Sjómannadagsblaðið - 01.06.1996, Qupperneq 12
12
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Frá orðuveitingu um borð í Óðni vegna framgöngu áhafnarinnar á fsafjarðardjúpi
1968. Frá vinstri: Edda Jónsdóttir og maður hennar Sigurður Arnason skiplterra, Björg
Jónsdóttir og maður hennar Sigurjón Hannesson 1. stýrimaður, Jóna Guðmunda
Helgadóttir og maður hennar Pálmi Hlöðversson 2. stýrimaður.
þegar mér ofbýður þetta kröfugerð-
arþjóðfélag sem við lifum við í dag að
ég bregð mér suður á Selatanga sem
er rétt austan við Grindavík og skoða
verbúðirnar þar og fiskbirgin sem
eru mjög heilleg. Þetta geri ég til þess
að ná mér dálítið niður á jörðina og
átta mig á þeim kjörum sem forfeður
okkar áttu að búa við.
Veturinn á eftir réði ég mig suður í
Hafnir til Kristins í Kirkjuvogi í
Höfnum og var með honum á svip-
aðri trillu og þeir Stafnesfeðgar áttu
alla vertíðina. Þetta mun hafa verið
1940-1941. Þá lá leið mín enn til
þeirra á V-Stafnesi og þá til Sand-
gerðis, en þar hóf ég mína fyrstu sjó-
mennsku um borð í vélbáti, þá fjórt-
án ára.“
Vertíðarróðrar á vélbátum
„Formaður á þessum fyrsta vélbáti
sem ég réð mig á var Magnús Berg-
mann frá Fuglavík, en báturinn var
Hákon Eyjólfsson og var í eigu þeirra
Meiðastaðabræðra. Og dvöl mín
þarna í Sandgerði varð alllöng, því
alls reri ég þar í átta vertíðir.
Árið 1946 fór ég á mótoristanám-
skeiði hjá Fiskifélagi íslands og lauk
því í desember það ár. Eftir það réð
ég mig á Muninn, sem var í eigu Mið-
ness hf. Á honum var ég um vetur-
inn, en um vorið 1947 kom til mín
Haraldur heitinn Kristjánsson skip-
stjóri og síðar útvegsmaður og bauð
mér mótoristapláss á mótorbátnum
Víkingi, sem Friðmundur Heronías-
son gerði þá út frá Keflavík. Skyldi
ég vera með honum á reknetum en
síðan á línu. Ég tók boðinu, en þegar
Haraldur er að gera bátinn kláran
kom Friðmundur til mín og tilkynnti
að hann væri búinn að leigja bátinn
til landshelgisgæslu um sumarið. Ég
hélt þegar á fund Haraldar og spurði
hvort hann í ljósi breyttra aðstæðna
vildi ekki að ráðningarsamningur
okkar gengi til baka. Haraldur var
sjálfur gamall mótoristi og innti ég
hann eftir hvort hann vildi ekki sjálf-
ur taka að sér stöðu fyrsta vélstjóra á
bátnum við landhelgisgæsluna, en ég
væri reiðubúinn að gerast annar vél-
stjóri hjá honum. En Haraldur
kvaðst ekki nenna því — ég skyldi
verða fyrsti mótoristi en sjálfur
mundi hann gerast annar mótoristi."
Upphaf starfa minna við
landhelgisgæslu
„Þetta varð upphafið að störfum
mínum fyrir Landhelgisgæsluna. Við
sigldum bátnum til Reykjavíkur þar
sem sett var á hann lítil fallbyssa og
gerðist Hannes heitinn Friðsteinsson
skipstjóri. Stýrimaður var Bogi Ein-
arsson, síðar skipstjóri hjá Skipaút-
gerð ríkisins. Geysilega skemmtilegt
sumar fór í hönd og því réði ekki síst
að þarna um borð eignaðist ég einn
minn besta félaga, en hann var Guð-
björn heitinn Þorsteinsson, seinna
skipstjóri á Þorsteini. Þar á meðal er
að minnast mjög ánægjulegrar ferðar
til Vestmannaeyja og aftur heim til
Reykjavíkur, en mestan part sumars-
ins vorum við að gæslustörfum á
Faxaflóa og höfðum eftirlit með
dragnótabátunum.
Að loknu þessu sumri á Víkingi
hélt ég áfram störfum fyrir Land-
helgisgæsluna og um haustið 1947
gerðist ég vélstjóri í afleysingum hjá
Þórarni heitnum Björnssyni skip-
herra á varðbátnum Faxaborg, en
Faxaborgin var einn Svíþjóðarbát-
anna sem komu um þetta leyti og var
um 110 lestir að mig minnir. Þannig
má sjá að þegar þarna — á árunum
1947-1948 — er Landhelgisgæslan
farin að „koma inn í líf mitt“ ef ég má
taka svo til orða. Á Faxaborg kynnt-
ist ég mörgum góðum varðskips-
mönnum eins og skipherranum og
einnig Magnúsi Björnssyni yngri sem
var stýrimaður. Um borð var og
Hannes Friðsteinsson sem ég þegar
þekkti ogfleiri. EinnigJón skipherra
Jónsson sem leysti Þórarinn af um
skeið.
Að aflokinni vistinni um borð í
Faxaborg vorið 1948 ég réð mig til
Þórhalls Gíslasonar sem þá var með
Hrönninna GK-240 frá Sandgerði.
Þar var ég vélstjóri fram til hausts
1949.“
Skólaár — stýrimaður um
borð í Þór
„Ég velktist ekki í neinum vafa um
það að sjónum hugðist ég helga ævi-
starf mitt og haustið 1949 settist ég
fiskimannadeild Stýrimannaskólans.
Að loknum fyrsta námsvetrinum
gerðist ég mótoristi hjá Finnboga
heitnum Halldórssyni á Kára Söl-
mundarsyni, en hann átti þá bátinn
ásamt Jóni Halldórssyni frá Ólafs-
firði. Stunduðum við síldveiðar fyrir
Norðurlandi. Ég lauk fiskimanna-
prófinu vorið 1951 og fór ég þá um
borð til bróður míns Eyjólfs, sem þá