Eimreiðin - 01.01.1935, Page 132

120
IUTSJÁ
EIMREIÐIN’
nauðsyiilegt að þýða flest íslenzk staðamöfn. En þýðingar á eiginnöfn-
um eru mjög vandasamar og hljóma oft illa í eyrum. Herra Mossé hefur
auðsjáanlega verið í vanda staddur, og virðist þvi vera nokkurt ósamræini
í Jiessu öllu. I Normandiu eru enn mörg staðarnöfn, sem eru af nor-
rænum uppruna, og liefur prófessor Christoffer Nyrop1) tekið ýms þeirra
til athugunar í ritum sínum. A sama hátt liefur Mossé nefnt Vatnsdal
Lacoal, Goðdali Vauxdieux, Haukadal Faucomtal o. s. frv. I'essi nöfn
eru hljómfögur og koma Frökkum kunnuglega fyrir. Svo er lika un>
ýmsar þýðingar höfundarins sjálfs, t. d. Fagriskógur = Bois Joli, Skarð =
la tíorge, Melur = lcs Dnnes og loksins fæðingarstaður Grettis sjálfs,
líjarg, sem hann nefnir les Roches. Setning eins og þessi „Asmundur ■ ■ ■
hátit aux Hoches une grande ferme“ er áferðarfalleg og lætur vel i eyruni-
En svo heldur hann ýmsum nöfnum óbreyttum eins og t. d.: Drangar,
Gnúpr, Borðeyri, Búrfell o. s. frv., og sýnist vera nokkurt ósamræmi I
þessu. lin verri eru sanit langar og leiðinlegar þýðingar á nöfnum eins
og t. d. Hrísey -- Ile des broussailles, Veiðileysa = Fjord sans poisson o. s.
frv. A stöku stað virðast nöfnin misskilin. Fljótstunga getur naumast
heitið Langue des tíolfes, þvi að golf á frönsku þýðir flói á íslenzku. Eins
er þýðingin: Borgarf jörSur = Fjord du Ballon næsta óviðkunnanleg, enda
])ótt bungudregnir fjallstindar séu i einu héraði á Frakklandi kallaðir
ballons; franskir lesendur munu fremur hugsa um venjulega þýðingu
licssa orðs, sem er hnötlnr og flugbelgur.
Okkur Islendingum er eðlilega forvitni á að sjá, hvernig liöfundinuiu
tekst að þýða spakmælin, sem úir og grúir af i Grettis sögu. En þótt orð-
rétt séu þýdd, þá missa þau oftast orðskviðalilæinn.
„Berr er hverr á bakinu, nema sér bróður eigi“, hljómar liversdagslegu
á frönsku: „Qui n'a pas de frére a le dos découvert“. Betur tekst með: „Svo
skal höl liæta at hiða annat meira“ = Un grand malheur en fait oublier
un moindre“, og ágætlega er þessu spakmæli snúið: „Fleira veit sá, er
fleira reynir“ = „Plus connait qui plus essage“.
Vona ég að þessar línur laði landa mina, sem frönsku kunna, til að lesa
bókina, þvi vel er hún þess verð. Thora FriOriksson■
Guðbrandur Jónsson: GYÐINGURIXX GANGAXDI og önnur útvarps-
erindi. Rvik. 1934. (Bókav. Sig. Kristjánssonar).
Hvað mundi það vera milli liimins og jarðar, sem Guðbrandur Jóns-
son gæti ekki skrifað um? Meðferðin, blærinn er jafnan liinn sami; livort
sein viðfangsefnið cr sögulegur fróðlcikur, ádeila, fagurfræði, ferðasaga
eða guðfræði, þá er þar jafnan sinellin gamanseml og gusur af visind-
um i þægilegum graut. Erindi þessi eru 10 að tölu og heita: Gyðingurinn
gangandi, Apollonia Scliwartzkopf, Maria Stuart, íþróttir og met, Jón
1) Hinn frægi baðvistarstaður Trouille segir Xyrop t. d., að sé uppruna-
lega komið af bóroddsstaðir (ville kom alstaðar i staðinn fyrir slaðir/r
Auzanville = Ásúlfsstaðir, Carville = Kárastaðir o. s. frv. Xyrop: Histoirc
de la langue frangaise.