Eimreiðin - 01.07.1948, Page 139

EIMREIÐIN
RADDIR
299
þarvist þcirra getum við ávallt
séð hinn rétta mánaðardag, þegar
við lesum Fornbréfasafnið og
önnur rit frá kaþólskri tíð, sem
tímasetja atburðina eftir messu-
dögum hinna helgu manna. Þetta
er undarleg hugsun, því ég fæ
ekki betur séð en að röksemdin
sé hrein firra. Líklega er það rétt
að vísu, að finna megi þenna fróð-
leik, en mikið mundi að jafnaði
verða að leggja í sölurnar til þess.
Það er nú einu sinni svo, að sjúk-
ir, en ekki heilir, þurfa læknis, og
ófróðir, en ekki fróðir, þarfnast
leiðsögunnar. Hver er sjálfum sér
næstur, og ég skal því leyfa mér
að taka dæmi af sjálfum mér. Ég
er hér á meðal hinna fyrri, þeirra
ófróðu, og ég veit, að mig gæti
það kostað lestur nálega alls
almanaksins að uppgötva það
að lokum, að Jósep — hver sem
hann var, en áreiðanlega ekki sá
sem var í Súðavík — er (það er
á ábyrgð almcmakshö funda, að
þetta sé rétt mál) 22. dezember.
Og þegar ég skrifa þetta, með
sjálft almanakið við hliðina á mér,
er ég enn svo ófróður, að ég veit
ekkert hvar ég á að leita að „mariu
messo sidari um sumarit“, né
heldur „avgvttvmesso vm vetvr-
inn“ — einmitt dögunum sem al-
manakshöfundarnir tiltaka. Þó
ætla ég, að min greind og minn
fróðleikur sé ekki stórum fyrir
neðan það meðallag, sem gera
verður ráð fyrir hjá þorra þeirra
manna, er almanakið nota.
Nei, það eru vinnubrögð, sem
enginn maður með heilbrigðri
skynsemi lætur sér koma til hugar
að viðhafa, að fara að leita í
almanakinu að messudögum þess-
ara sælu manna. Flestra tími er
of dýrmætur til þess, og þar að
auki hafa fæstir nógan dugnað
til slíkra framkvæmda. Það mundu
fleiri en ég hlæja að sjálfum sér
fyrir slík vinnubrögð.
Ekki skiptir það máli, en tæp-
ast er það rétt sagt í okkar há-
lúterska þjóðkirkjulandi, að dag-
arnir lieiti Leo og Tiburtius. Þeir
kunna að heita svo hjá rómversk-
kaþólskum mönnum (varla hjá
grísk-kaþólskum), en hreint frá
hjá öðrum.
Síðastur manna vildi ég amast
við því, að kaþólskir menn fengju
að halda sínum siðum, og þó að
mér sé lúterskan engu kærari en
kaþólskan, þá get ég ekki rekið
sjálfan mig úr vitni um það, að
hjá lúterskum mönnum eiga ka-
þólskir siðir í flestum tilfellum
illa við, og geta beinlínis orðið
til trafala og staðið í vegi fyrir
öðru hentugra — eins og er um
þetta almanaksknéfall fyrir dýrð-
lingunum.
Það er erfitt að sjá hvað við
það er unnið, að halda í þenna
afkáraskap. Því afkáraskapur er
þetta og annað ekki; líka hitt, að
vera þarna enn með Danakonunga,
en þar á móti ekki með konunga
Norðmanna eða Svía, eða yfir höf-
uð þá örfáu menn, sem enn bera
kórónu í þessum byltingasama
heimi. Þetta sá Jón Þorkelsson,
sá stórmerki maður, fyrir hálfum
fjórða áratug, og bætti úr á eftir-
minnilegan hátt, þegar honum
gafst tækifæri til þess. Þetta hafa
lika þeir menn séð, sem gefið hafa
út íslenzkt almanak vestan hafs.
Og þeim hefur tekizt að gera
almanak sitt stórfróðlegt. Okkar
almanak held ég sannarlega að
við ættum að gera, ef ekki þjóð-