Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1968, Síða 43

Eimreiðin - 01.01.1968, Síða 43
bókmenntirnar um grobb/an 33 grobianische Literatur hat ihr- en Höhepunkt in der Parodie der Tischzuchten und Anstand- lehren’.4 Á fyrri hluta 16du ald- ar höfðu komið út í Þýzkalandi rit, sem voru skopstælingar á kennsluhókum endurreisnar- raanna í kurteisi, svo sem frægri bók Italans Baldassare Castigli- ones, sem hann nefndi II Cor- tegiano, og riti Erasmusar frá Rotterdammi De civilitate mor- um. í ritum þessum er lögð á það áherzla að fága framkomu og auka háttprýði og glæsileik. En bragurinn er annar í skopstæl- ingarritunum. í latínukvæði eft- ir Friedrich Dedekind, sem heit- ir Grobianus og kom út árið 1549, segir: Der Grohianer . . . gibt nie- rnand guten Morgen — damit ihm niemand zu danken brauche und weil ja solche Wúnsche doch nichts helfen. Gahnend recht er seine Glied- er; die starksten Unvollkom- menheiten seiner Toilette stören ihn nicht; die Haare lasst er wild rvachsen; Gesicht oder Hande zu waschen hált er fúr eine Schande; seine Záhne zu putzen weigert er sich und lásst sie gelb sein tvie Safran, ist doch gelb auch das Gold, das alle áVelt liebt. 4 Der Grosse Brockhaus V. VVies- baden 1954, 74. Der Grobian hútet sich sorg- fáltig vor Bescheidenheit und Höflichkeit. Er putzt die Nase nicht, er lásst ihr lieber ihren natúrlichen Schmuck, den Goldringen und Edelsteinen vergleichbar, welche die Ind- ier darin tragen. Aber weil man Maass halten soll in allen Dingen, so treibt er das nicht \veiter als bis der Mund in Mitleidenschaft gezogen wird. Jedoch er sneutzt sich, er snauft, er hustet, er niest mög- lichst laut, möglichst sichtbar, möglichst empfindlich fúr die Mitbewohner des Hauses.5 í Grobbíansrímum kveður við sama tón: Taktu til sem hrafn eða hundur hítina fylla tóma. Roð frá hnakka rífðu sundur, reikna þér það sóma. En þegar bera drósir drykk, drjúgan taktu sopa, eins og hæfir öðrum gikk, eftir á farðu að ropa. Framferði Grobbíans og hyskis hans er óskaplegt og lítt til eftir- breytni, enda kemur í ljós, að: 5 Kvæði Dedekinds var þegar snúið á þýzku, og við ])á þýðingu varð að notast, sbr. Allgemeine Deut- sche Biographie V. Leigzig 1877, 13. 3
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94

x

Eimreiðin

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.