Uppeldi og menntun - 01.01.2004, Page 81
JÓHANNA EINARSDÓTTIR, AMALÍA BJÖRNSDÓTTIR OG INGIBJÖRG SÍMONARDÓTTIR
Breytingar hjá börnum með slakan málþroska
Athugað var hvernig árangur barna sem voru með slaka færni við fimm ára aldur
dreifðist við sjö ára aldur. Mikill meirihluti barnanna náði betri málþroska. Að með-
altali hækkar málþroskatala þeirra um 16 stig eða sem samsvarar rúmlega einu
staðalfráviki. Þessi hækkun er mæld í mælistigum þannig að um raunverulega
hækkun er að ræða umfram það sem aldursbreytingin segir til um. Það kom í ljós að
framfarirnar voru ekki bundnar við börn sem voru á mörkunum með að flokkast með
meðalfærni í málþroska. Börn með mælitölur á milli 70 og 80 (1,34 til 2 staðalfrávik-
um fyrir neðan meðaltal) á styttri útgáfu á TOLD-2P voru 36 og þau hækkuðu sig að
meðaltali um 16,3 stig sem er rúmlega eitt staðalfrávik.
Við prófun við fimm ára aldur voru sex börn með mælitölur á milli 60 og 70 á
styttri útgáfu TOLD-2P sem er mjög slök færni. Þar sem þau voru ekki með greind
þroskafrávik var ákveðið að halda þeim inni í hópnum og skoða mál þeirra sérstak-
lega. Allt bendir til að börnin hafi í raun verið með mjög slakan málþroska. Þessi
börn, að einu undanskildu, fengu slaka niðurstöðu á HLJÓM-2 en meðalstigafjöldi
þeirra var 23 stig. Barnið sem fékk betri niðurstöðu var með viðvarandi frávik í fram-
burði sem kom einnig fram við prófun við sjö ára aldur.
Ekki var hægt að ná í eitt barnið við sjö ára aldur en hin fimm voru öll prófuð með
TOLD-2P. Fjögur náðu meðalgóðum málþroska og voru með mælitölur frá 86 til 100.
Mælitölur á öllum undirprófum höfðu hækkað til muna. Einungis eitt þessara barna
var með lága mælitölu á einu undirprófi við sjö ára aldur og var það barnið sem var
með slakan framburð. Aðeins eitt þessara fimm barna sýndi áfram slaka færni á
TOLD-2P við sjö ára aldur. Það barn var með mælitölu málþroska 63 við fimm ára
aldur en málþroskatöluna 73 við sjö ára aldur. Þetta sýnir að börn sem mælast með
mjög slakan málþroska við fimm ára aldur geta verið búin að ná meðalfærni við sjö
ára aldur.
Samband málþroskamælinga við samræmd próf
Úrtakshópnum var skipt í þrjá getuhópa eftir einkunnum eins og áður. Með slaka
færni voru 45 börn (18,6%), með meðalfærni voru 146 börn (60%) og með góða færni
voru 52 börn (21,4%). Dreifing einkunna hjá börnunum í úrtakinu á samræmdum
prófum í 4. bekk nálgast því normaldreifingu. Þess ber að geta að 243 börn þreyttu
samræmd próf í íslensku af 267 börnum sem voru í úrtakinu.7
7 Ýmsar ástæður eru hugsanlega fyrir því að börnin þreyttu ekki samræmd próf en líklega er stærsti
hópurinn búsettur erlendis.
79