Uppeldi og menntun - 01.01.2004, Blaðsíða 122
NÁMSSTÍLL NOKKURRA FJARNEMENDA
að draga úr hugsanlegu brottfalli fjarnemenda; greinilegt er að nemendur, sem tekn-
ir eru inn í KHI, uppfylla menntunarkröfur skólans.
Eins og fram kemur voru viðmælendur mínir konur sem voru búsettir víða um
land og höfðu líkan menntunarbakgrunn. I sjálfu sér kom ekki á óvart að viðmælend-
ur mínir voru konur, m.a. vegna þess að mikill meiri hluti nemenda við KHl eru kon-
ur en viðmælendurnir voru ekki dæmigerður hópur fjarnemenda sem stundar nú
nám við skólann eins og ætla mætti því undanfarin ár hefur nemendum, sem eru bú-
settir á höfuðborgarsvæðinu, fjölgað hvað mest í fjarnámi við skólann (Auður Krist-
insdóttir o.fl., 2001:4-5).
Viðmælendur, sem búsettir eru á höfuðborgarsvæðinu, sögðust velja fjarnám sem
leið til menntunar svo að þeir gætu unnið úti með náminu og stundað nám heima
þegar tími væri til þess. Þeir sögðust ekki hafa efni á að hætta að vinna til að stunda
nám. Þeir kváðust líklega ekki mundu vera í námi ef fjarnám væri ekki í boði. Fram-
boð á háskólanámi úti á landi er mjög takmarkað og þess vegna er háskólanám í fjar-
námi kærkomið.
Búseta fjarnemenda við KHI getur haft áhrif á nám þeirra þar sem þeir þurfa að
sækja staðbundnar lotur í skólanum sem vara frá nokkrum dögum upp í tvær vikur,
tvisvar eða oftar á önn. Margir fjamemendur eiga erfitt með að sækja staðbundnu lot-
urnar vegna félagslegra aðstæðna, t.d. starfs, fjárhags eða fjölskyldu.
Námsstíll fjarnemenda
Það sem einkenndi námsstíl fjarnemenda var áhugi og gott skipulag. Nemendurnir
höfðu allir áhuga á kennslu- og uppeldismálum. Þeir höfðu flestir nokkra reynslu af
þeim málaflokki og vildu auka fagþekkingu sína á því sviði. David Kember (1989)
segir að innri hvöt, þ.e. áhugi á námsefninu, haldi nemendum betur við námið en ytri
hvöt sem er t.d. prófgráðan sjálf. Nemendur nota þá þekkingu, sem þeir afla sér, jafn-
óðum í starfi og við uppeldi barna sinna. Sú hugmynd er í samræmi við grunnhug-
myndir hugsmíðahyggjunnar.
Sumir nemendur sóttu um inngöngu í KHÍ oftar en einu sinni sem segir okkur að
þeir höfðu áhuga á náminu við skólann og létu synjun ekki hafa áhrif á þá ætlun sína
að ná settu marki. Sumir nemendur höfðu sýnt ákveðna seiglu með því að skipta um
námsform í miðju námi og Ijúka því. Þeir nemendur, sem áttu eftir að ljúka námi,
voru staðráðnir í að gera það fyrr eða síðar. Nemandi, sem hætti í framhaldsnámi á
sínum tíma, sagði að hann gæti hugsað sér að hefja fjarnám aftur ef boðið yrði upp á
námskeið sem væri innan áhugasviðs hans. Ennfremur má leggja áherslu á að þrír
viðmælenda minna luku stúdentsprófi þegar þeir voru komnir hátt á þrítugs aldur,
einn var 25 ára og tveir um þrítugt.
Nemendurnir skipulögðu tíma sinn þannig að þeir gætu unnið með náminu, sinnt
heimili og börnum. Þeir gerðu eigin lesáætlanir og skipulögðu námið með skilatíma
verkefna í huga og er þetta í samræmi við það sem kemur fram hjá Ritu og Ken Dunn
(Church, 2003; Dunn, 1999), að tilfinningalegt áreiti sem hefur að geyma þætti eins og
áhugahvöt, seiglu, ábyrgð og skipulag skiptir máli í sambandi við námsframvindu
nemenda. Samkvæmt Ritu og Ken Dunn þroskast slík áreiti með árunum sem vissu-
lega má segja að eigi við viðmælendur mína.
120