Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1933, Page 36
Farið lieilar, fornu dygðir!
iðunn;
30(5
vér Vesturlandabúar að aðgæta dygðina nákvæmar, sjá
upp í hana, ef svo mætti segja, með p>eim árangri, að
margir báðu hana vel að lifa. Menn urðu alp»jóðlegir,.
friðarfúsir, liðugir í kynferðis- og hjúskapar-málum,.
gengu í alls konar félög, giftust og skildu og gáfu
skrattann í úreltar venjur með mikilli fimi og háreysti..
Petta hefði. nú alt verið gott og blessað, — ef jrað hefði
verið eitthvað meira en fimin og háreystin. En einmitt
háreystin bar vott um innri veilur, tvískinnunginn, sem
eldárin fjögur höfðu skapað í sálunum. Inst inni fundu
mennirnir, sem áttu æsku sina handan við 1914, að jreir
voru að syndga gegn óbreytilegum lögurn, að Iæir voru
að stangast við guðdómlegt ofurmagn siðgæöis og
sómamensku. Menn losnuðu ekki við jæssa kend, jró aö'
öll heimsmynd jreirra væri hrunin í rústir og boðendur
allra sanninda staðnir að meinjjrungnum loddarabrögð-
um. Menn voru ekki sannfærðir siðbótarmenn, sem í
spámannlegum eldmóði væri að hrista dygðina upp úr
aldagamalli stöðnun. Peir komu sér miklu fremur fyrir
sjónir eins og skeytingarlausir syndarar, sem vitandi
vits hefðu steypt sér úr náðinni. Pess vegna brast boð-
skap og áróður jæssara manna hvort tveggja: úrlausnir
og sannfæringarmátt. Þess vegna hlutu andlegir afkom-
endur peirra, eftirstríðskynslóðin, að verða vonsviknir
og ringlaðir. Þess vegna ber nú daglega fyrir augu vor
Jressa miður uppbyggilegu sýn: Æskulýð, sem er meira
ólæknandi gamaldags en langafar hans og langönunur
og heimtar með öskri og fánaveifingum að fá að'
leiða yfir oss aftur hina „gömlu góðu daga“. Hamingj-
an hjálpi peim, sem eiga nú ef til vill eftir að fá pá
ofan á jjrengingar hinna yfirstandandi.
/í pessu sambandi get ég ekki látið hjá líða að minn-
ast á ættjarðarástina. Hún er nú sem stendur tann-