Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1933, Page 38

308
Farið heilar, fornu dygðir!
IÐUNN
henni upp á pá nauðuga viljuga, og ágengni óvina, sem
að sjálfs sín vitnisburði létu stjórnast af hinum lúaleg-
ustu hvötum. Englendingar meðtóku hana miklu fyr.
Þeirrar skoðunar sér vott hjá Shakespeare, að Eng-
lendingar og England sé öllum og öllu ágætara í ver-
■öld. En svo fór um sinn, að þessi dygð þjónaði nytsöm-
um og mér liggur við að segja göfugum tilgangi. Hún
færði menn saman, gerði hollustuna við fjölskyldu og
ættflokk víðfeðmari og yfirgripsmeiri. Ef hér hefði
verið haldið áfram, hefði alt getað farið vel. En hér
fór eins og jafnan áður hefir farið um dygð. Menn cru
ekki fyr búnir að uppgötva hana en þeir taka að skrín-
leggja hana.og smyrja. Nú höfðum vér uppgötvað ætt-
jarðarást. Hver vildi dirfast að benda á eitthvað betra
— bregðast sjálfri ættjörðinni? Og vér settum ættjarð-
arástina eins .og skurðgoð á stall, og vei þeim, sem
ekki vildi falla fram og tilbiðja eða leyfði sér að hafa
annarlega guði.
En því miður er það svo, að alt, sem hættir að þróast,
tekur að hrörna, og lokastig þessarar hrörnunar er
elliglöp. En elliglöp eru aftur á inóti síðasta tegund
barnaskapar. Og með tilliti til ættjarðarástarinnar er
allur þorri fullveðja manna á Vesturlöndum eins og
hálfþroskuð börn. Þá skortir á hinn hryggilegasta hátt
jafnvægi vitsmuna og tilfinninga, — skortur, sem á
vissurn augnablikum getur orðið að morðsjúku brjál-
æði. öðru hvoru tekst einstaka manni að verða full-
þroska í þessum efnum. En það er ekki alls kostar
áhættulaust að vera einn heill meðal margra geðbilaðra.
Hið síðasta, sem hjúkrunarkonan Edith Cavell á að hafa
sagt, áður en hún var skotin, eru þessi orð: „Ættjarðar-
ástin ein nægir ekki.“ Það kostaði grimmilegar deilur,
hvort letra mætti þessi orð á legstein hennar. En það