Iðunn : nýr flokkur - 01.09.1933, Side 91
IÐLJNN
Orðið er laust.
361'
lendu kúgunarvaldi, við eindœma skort á öllum hlutunu
voru færðar lrér í letur sögur og ljóð, skrifaðir annálar og.
safnað margs konar fróðleik og heiniildum, sem nútíma-
mönnum, a. m. k. sumum, pykja ekki einskis virði.
Og enn er unnið að bókagerð og ýmis konar andlegum
•störfum í sveitum landsins. Jafnvel fullgild vísindastörf'
eru unnin par af „ólærðum" alþýðumönnum eftir að öll-
um menningarskilyrðum er jió búið að kippa þar burtu, að'
dómi Kr. E. A. Minna má í pvi sambandi á visindastörf
Quðm. G. Bárðarsonar, meðan hann bjó í Bæ. Skáldskap
og ritstörf Guðm. Friðjónssonar, Stefáns frá Hvítadal o.
m. fl. i 1 fáin orðum sagt, i sveitunum liefir verið unnið-
að bókagerð og öðrum menningarstörfum frá landnámstíð
og fram á pennan dag, og vonandi verður pví haldið
áfram prátt fyrir pann kalda gust og andúð, sem nú naiðir
um sveitirnar frá hinum hávaðasömu og stærilátu Reyk-
víkingum.
Um einhæfni sveitamenningarinnar eða alpýðumenningar-
innar á islandi er annars ]>að að segja, að hún hefir engan
veginn einvörðungu verið bókmenning, pó annars sé aö'
jafnaði ekki getið.
Sá er nú háttur á landi hér, og hefir verið um allar aldir,.
að verkleg menning og verkleg störf eru einskis metin og
alt pakkað í skömminni, nema andlegt gutl, hversu aumt
og ómerkilegt sem pað er. - -
tslenskir sveitamenn hafa yfirleitt verið púsund þjala
smiðir.
Löngum var ég læknir minn,
lögfræðingur, prestur,
smiður, kóngur, kennarinn,
kerra, jilógur, hestur,
kvað St. G. St. Allflestir íslenzku bændurnir geta tek.ið
undir pessa visu með honum og heimfært hana upp á sjálfa
sig.
I>að er alveg ótrúlega margt, sem alpýðumenn á islandi
hafa verið neyddir til að fást við úti í strjálbýlinu og fá-
tæktinni alt fram á pennan dag, og langoftast farnast vel.
Drepið skal á fátt eitt. Timi og rúm leyfir ekki annað.
í húsagerð hér á landi — torfbæjunum fólst ekki svo
L