Tímarit lögfræðinga - 01.04.1956, Blaðsíða 23

Fyrirkomulag eins og það í kap. 373 og 374 í Staðarhóls-
bók þekkist hvergi í germanskri réttarsögu nema innan
„lands” eoa „laga“. En þar er það hið algilcla fyrir-
komulag milli hjálendna og nýlendna og höfuðlands og
gagnkvæmt. Ef Grænland hefði gert slíkan sáttmála við fs-
land, hefði það hreint og baint innlimað sig í fsland. Að
grænlenzkir sektardóniar gilda á íslandi, sýnir Grænland í
valdaskipulagi várra laga, því erlendir dómar voru gildis-
lausir á íslandi sem alls staðar í þjóðfélögum Goðþjóðar.
Eitt af því eftirteketarverðasta við þessa kapítula er
það, að þingin á Grænlandi geta ekki takmarkað gildi
noickurs dóms eða sáttar við Grænland eða Grænlendinga
eina. I-fvers vegna? Af því, að það er ekkert grænlenzkt
fuilveldi og ekkert grænlenzkt löggjafarvald til, af því,
að það er ekkert sérstakt grænlenzkt þjóðarland til, af því
að það voru engir sérstakir grænlenzkir þegnar til, og af
því að það var ekkert sérstakt grænienzkt þjóðfélagsvald
til. Grænland hefir alls ekkert þjóðfélagslegt sjálfstæði.
Sem nýlenda ísiands hefur það langtum ósjálfstæðari stöðu
en heraðið í hinum sænsku og dönsku alþingisþjóðfélögum
eða „löndum“, er gat dæmt dóma, er giltu aðeins fyrir
heraðið. Svo gersamlega er Grænland undirlagt undir ís-
lenzkt þjóðfélagsvald. Lög Alþingis á fslandi setja lögskil-
um á Grænlandi sömu gildistakmörk og lögskilum á ís-
landi. Og eftir þessu verða þegnarnir og þjóðfélagsstofn-
anirnar á Grænlandi að haga sér.
„Ef maðr verðr sekr a gröna lande oc hverr þeirra
manna sekr her er þar er sekr.“ Orðum fyrirsagnarinnar í
i'egistrinu ber alveg saman við orð hins yfirskriftarlausa
kapitula. Á báðum stöðum stendur aðeins: „Ef maðr verðr
selcr a gröna lande.“ Á hvorgumum staðnum er
nokkur takmörkun. Þetta grípur yfir sérhverja tegund
af sekt, smáa sem stóra, og án tillits til þess, hvern-
ig' hún er til komin: við verknað eða vanrækslu, í dómi, við
sátt, gerð eða sjálfdæmi. Þetta grípur því næst yfir alla
Jnenn: Grænlendinga, íslendinga á fslandi og útlendinga
85