Tímarit lögfræðinga - 01.11.1981, Page 16

í öllum löndunum, og á íslandi er það alger undantekning, ef því er
beitt. Það er því að mínu mati rétt að taka til athugunar, hvort ekki
beri að afnema slík ákvæði.
Tímamark fjárskipta
1 Noregi var sett sú regla árið 1987, að allt, sem maki eignaðist,
eftir að krafa var sett fram um skilnað eða samvistaslit urðu vegna
ósamkomulags, varð hans séreign, og á sama hátt komu skuldir, sem
annað hjóna stofnaði til eftir þann tíma, ekki til álita við skiptin.
Eg tel mjög til bóta að hafa svona ákveðna reglu um tímamark fjár-
skiptanna, og hefur íslenska nefndin mælt með því.
Útlagning við skipti
Aðalreglan um útlágningu við skipti er, að hún er bundin við eigin
hjúskapareignir. Ef bæði hjónin krefjast útlagningar á sama hlut,
gengur það hjóna fyrir, sem hlutinn á.
Dönskum lögum var breytt árið 1963 (70. gr. a. skiptalaga) á þann
veg, að heimilt var að leggja maka út fasteign, sem eingöngu eða
aðallega var ætluð til bústaðar fjölskyldunnar, þótt hún sé eign hins
makans, en það skilyrði er sett, að það skipti maka miklu máli að
fá eignina með tilliti til heimilishalds. Sama gildir um atvinnutæki
og lausafé, sem tengt er atvinnurekstri, og búsmuni, sem ætlaðir eru
til afnota fyrir sameiginlegt heimili fjölskyldunnar.
Islenska sifjaláganefndin hefur mælt með svipuðum tillögum og
jafnframt því, að skiptaréttur geti lagt fyrir maka eða erfingja að
leigja öðru hjóna íbúð, sem er í fasteign, er tilheyrir hinum makanum.
Ég hef hér að framan gert grein fyrir helstu hugmyndum, sem
komið hafa fram um breytingar á löggjöfinni um fjármál hjóna.
Ekki virðist mikið skilja hugmyndir á Norðurlöndunum fimm, þótt
ljóst sé, að þær renna ekki alvég í sama farveg.
Þótt æskilegt sé að hafa sem líkasta löggjöf um þessi mál á Norð-
urlöndum, er ekki nauðsynlegt að hafa samhljóða lög. Verður að taka
tillit til þjóðfélagsaðstæðna í hverju landi og reyna að leysa þau
vandamál, sem fyrir eru.
ÓVÍGÐ SAMBÚÐ
Norræn hjúskaparlöggjöf er því marki brennd, að hjúskapurinn er
hið eina viðurkennda sambúðarform milli kærls og konu. Hjónavígsla
lögum samkvæmt verður til að koma til þess að samband karls og
konu hafi þau réttaráhrif, sem hjúskaparlögin segja til um.
130