Tímarit lögfræðinga - 01.05.1991, Síða 26

þjónustustarfsemi varðar þýðir þessi regla, að bæði launafólk og sjálfstæðir
þjónustuaðilar geta stundað atvinnu í öllum aðildarríkjum bandalagsins, svo
fremi sem þau geta sýnt prófskírteini eða önnur skilríki fyrir þeirri starfshæfni,
sem krafist er í heimalandi þeirra. Mikilvægi þessarar reglu liggur í augum uppi:
Vörur og þjónusta sem uppfylla skilyrði um framleiðslu og markaðssetningu í
einu aðildarríki þurfa ekki að auki að fullnægja strangari gæðakröfum eða
öðrum gæðakröfum í innflutningslandinu, en þannig verður komist hjá kostnað-
arsamri sérframleiðslu fyrir markaði einstakra aðildarríkja. Launþegar og þeir
aðilar sem stunda sjálfstæða þjónustustarfsemi geta stundað atvinnu alls staðar í
ríkjum Bandalagsins án þess að þurfa að gangast undir frekari hæfnisskilyrði í
innflutningslandi.2 3
Enn er þörf töluverðs átaks til að kynna mönnum þessar nýju reglur. Dómarar
í aðildarríkjunum eru hér undir sömu sök seldir og aðrir, en ábyrgð þeirra er
sérlega rík á þessu sviði. Almælt er, og það með réttu, að á vissum sviðum scu
bandalagsríkin nokkrir eftirbátar í því að beita fyrirmælum bandalagsréttarins
þar sem við á. Dómurum ber að sjá til þess að réttur Bandalagsins sé virtur og að
fyrirmælum hans sé beitt. Þeim ber að blása lífi í bandalagsréttinn. Til þess þarf
ekki einungis jákvætt viðhorf til evrópuhugmyndarinnar, heldur öllu fremur
haldbæra þekkingu á bandalagsrétti og rétti aðildarríkja Evrópubandalagsins.
En dómararnir í aðildarríkjum Bandalagsins þurfa ekki aðeins að fást við eigin
landsrétt og bandalagsrétt, heldur einnig rétt annarra Evrópuríkja í vaxandi
mæli, en af því leiðir að gera verður kröfur til að þeir þekki og skilji efnisreglur
þessara réttarkerfa.
I.
Að því er bandalagsréttinn varðar felst þegar í EBE-samningnum ráðagerð
um hlutverk dómara aðildarríkjanna í evrópusamstarfinu. Dómstóll Evrópu-
bandalagsins’ hefur komist svo að orði um þetta:
EBE-samningurinn er að því leyti ólíkur venjulegum alþjóðasamningum að með honum var
komið á sérstakri réttarskipun scm varð hluti af rétti aðildarríkjanna við gildistöku samningsins.
þannig að dómstólum þeirra ber að beita fyrirmælum hennar í úrlausnum sínum. Bandalagið
hefur eigin stofnanir, rétthæfi, gerhæfi og þjóðréttaraðild, en síðast en ekki síst hefur það öðlast
ósvikið fullveldi fyrir takmörkun og framsal fullveldisréttinda aðildarríkjanna. Með stofnun
bandalags. sem ætlað er að haldast um ótiltekinn tíma, hafa aðildarríkin þannig skert fullveldi
sitt á afmörkuðu sviði og komið á réttarkerfi sem bindur bæði þau og þegna þeirra. bessi lögtaka
bandalagsréttarins í aðildarríkjunum á gagnkvæmisgrundvelli gerir þeim ókleift að gera
ráðstafanir á gildissviði hans í bága við fyrirmæli hans.
Skuldbindingar sem aðildarríki hafa gengist undir með EBE-samningnum væru ekki skilorðs-
lausar, heldur aðeins óæðri réttarheimildir, ef hægt væri að virða þær að vettugi með löggjöf í
2 M. A. Dauses, EuZW 1990, 9, 10
3 EuGHE X, 1251
24