Tímarit lögfræðinga - 01.06.1992, Side 58

kröfuhafa.63 Hins vegar er hæpið, að áhættan af því, að kröfuhafar vilji ekki taka
kaupandann gildan sem skuldara í stað seljanda, verði alfarið lögð á framsals-
hafann. Sjá til athugunar Hrd. 1938 399. í þeim dómi var hafnað þeirri
niðurstöðu héraðsdóms, að það væri forsenda fyrir því að skylda seljanda
fasteignar með dómi til þess að gefa út afsal, að fyrir lægi yfirlýsing veðhafa um
það, að þeir hefðu samþykkt kaupandann sem skuldara og leyst seljandann úr
ábyrgð fyrir veðskuldunum.64
Þegar kaupandi tekur að sér í kaupsamningi greiðslu áhvílandi skuldbinding-
ar, verður að telja, að á kaupandanum hvíli sönnunarbyrðin fyrir því, að
greiðsluloforð hans hafi verið skilyrðum eða takmörkunum bundið, sbr. Hrd.
1922 294.65
8. NÝR SKULDARI VERÐUR MEÐSKULDARI
Þegar rætt er um skuldskeytingu, er venjulega átt við það, að nýr skuldari
komi í stað upphaflegs skuldara og upphaflegur skuldari sé þá jafnframt laus
undan skuldbindingu sinni. Hitt er til, að nýr skuldari komi inn í skuldarsam-
bandið við hlið upphaflegs skuldara og sé solidariskt ábyrgur með honum
gagnvart kröfuhafa.66
Þegar nýr skuldari kemur við hlið upphaflegs skuldara sem samskuldari, getur
það ýmist orðið með samningi hins nýja skuldara og upphaflegs skuldara eða
samningi nýja skuldarans og kröfuhafans. Álitamál er, hvort kröfuhafi öðlist
rétt á hendur nýja skuldaranum, ef samþykki kröfuhafa hefur ekki verið leitað í
upphafi. Það, sem mælir með því, að kröfuhafi öðlist beinan rétt á hendur hinum
nýja skuldara, er sú staðreynd, að staða hans er með engu móti gerð verri eða
henni stefnt í tvísýnu við þessa ráðstöfun.
6’ Bernhard Gomard. sama rit. bls. 312.
64 f Hrd. 1938399sagöi m.a., aö ekki yrði með nokkru móti talið, að tilætlun kaupsamningsaðila geti
hafa verið sú, að kaupandinn bæri alla þessa áhættu, enda væri það alvanalegt, að afsöl væru gefin út
áður en lánardrottnar með veðtryggingu í seldri fasteign tækju kaupanda gildan og leystu seljanda.
Samkvæmt þessu nægði, að kaupandi staðfesti yfirlýsingu sína í kaupsamningi þar um, annað hvort
fyrir fógetarétti eða um leið og hann fengi afsal, ef seljandi gæfi það út án atbeina fógetaréttar. Sagði
í dómsorði, að fógeta bæri f.h. seljanda að gefa út afsal til kaupanda fyrireigninni gegn 1) yfirlýsingu
kaupanda um það. að hann taki að sér greiðslu áhvílandi veðskulda og 2) útgáfu skuldabréfs með
veði í umræddri eign.
65 f Hrd. 1922 294 var talið, að kaupandi, sem tók að sér greiðslu áhvílandi veðskuldar, hefði
sönnunarbyrðina fyrir því, að greiðsluloforð hans hefði verið því skilyrði bundið, að kaupandinn
bæri ekki ábyrgð á greiðslu skuldarinnar umfram það, er veðið hrykki til, eftir að það var komið úr
eigu hans.
66 Henry Ussing, sama rit, bls. 293.
52