Tímarit lögfræðinga - 01.10.1998, Blaðsíða 15

nefndarinnar sem vann að gerð frumvarps til skaðabótalaga árin 1966-1983.
Jón Erlingur gagnrýndi undirbúning frumvarpsins og frumvarpið sjálft. Um-
mæli hans um örorkumöt, töflur um örorkustig örorkunefnd og hlutverk hennar
eru athyglisverð í ljósi skipunar í örorkunefnd og starfs nefndarinnar.
Eftir að hafa gagnrýnt hugtök þau sem notuð eru í frumvarpinu um mat á
varanlegum miska og varanlegri örorku birtir Jón Erlingur norræna meðaltöflu
um örorkustig og ber saman við þá töflu sem birt var í athugasemdum með
frumvarpi til skaðabótalaga, sjá bls. 30-31 í frumvarpinu. Síðan segir Jón:
Ég skal ekkert um það segja hvort hin danska tafla er betri en íslenska taflan. Það
hygg ég að muni vera álitamál. En aðferðin er að mínum dómi röng að slá striki yfir
hina íslensk-samnorrænu töflu og taka upp danska töflu í staðinn. Það mun ekki
breyta miklu efnislega hvor taflan er notuð. Aðeins sárafáir áverkar verða metnir
með því að fletta beint upp í töflunum. Skiptir þar litlu hvort taflan hefur 31 línu eða
16. Langsamlega flestir áverkar eru þannig að þá verður að meta með hliðsjón af töfl-
unni en ekki með því að slá beint upp í henni. Gildir það t.d. um hálsáverkana, sem
eru flestir að tölunni til, bakáverka, skemmdir í liðum o.s.frv. Þá eru það megin-
punktar töflunnar sem skipta máli, og þeir em í aðalatriðum hinir sömu í báðum
töflunum. Örorkutöflunum má líkja við Celcíusskala til mælingar hitastigs. Þar þarf
ekki nema 2 viðmiðunarpunkta. Starf læknis, sem metur örorku, er vandasamt. Út-
koman er heldur ekki fullkomlega öragg í þeim skilningi að tveir læknar, sem meta
sama áverka óháð hvor öðrum, fái alltaf sömu niðurstöðu. Þetta hefur verið reynt.
Það getur munað því að annar meti 15 stig þegar hinn metur 10. Hér er ekki verið að
deila á læknana. Ég hef aldrei orðið var við annað en að þeir vinni starf sitt af
vandvirkni og samviskusemi. En viðfangsefnið er þannig að viss ónákvæmni er
óumflýjanleg. Fyrir kemur að áverkamati er skotið til læknaráðs eða dómkvaddra
manna....
Ein af forsendum þess að læknar nái góðum árangri við mat örorku er að ekki leiki
vafi á hvaða tafla sé notuð. Einnig er mikilvægt að töflurnar haldist lítið breyttar eða
óbreyttar um lengri tíma. Þetta hefur verið svo, því að talið er að örorkumatstöflur
hafi verið í grundvallaratriðum lítið breyttar frá því að slíkar töflur voru fyrst samdar
í Austurríki eða Þýskalandi á árunum 1880 til 1890. Því má segja að ríkt hafi „fast-
gengisstefna" á þessu sviði....
Höfundur frumvarpsins aðhyllist ekki fastgengisstefnu, heldur leggur hann til að
tekið sé upp nokkurs konar „flotgengi" í mati læknisfræðilegrar örorku. Það felst í
10. greinar sem segir. „Ororkunefhd skal semja töflur um miskastig"....
Ég álít að ekki eigi að stofna neina örorkunefnd, sbr. það sem síðar segir. En þó að
hún sé sett á fót ætti hún ekki að semja örorkutöflur. Það liggur ekkert á að breyta
þeim töflum sem fyrir era. Kannski taka norrænir almannatryggingamenn upp þráð-
inn aftur og endurskoða töflurnar, þegar þeim þykir tími til kominn. Höfundur lýsir
því réttilega að við mat miskastigs (læknisfræðilegrar örorku) skuli sami áverki eða
sams konar líkamsspjöll að jafnaði leiða til sama miskastigs, hver sem í hlut á.
183