Ægir - 01.11.1998, Side 46
aða eftir lánveitendum, það er inn-
lánsstofnunum, fjárfestingarlánasjóð-
um og lánasjóðum ríkis. Annars vegar
er um að ræða vexti gengistryggðra
lána en hins vegar vexti af lánum í
innlendri mynt. Raunvextir eru hér
sýndir metnir á þrennan hátt. í fyrsta
lagi sem vextir miðaðir við lántöku-
Raunvextir lána bankakerfis, fjárfestingarlánasjóöa og lánasjóöa ríkis til sjávarútvegs.
myntir, í öðru lagi sem vextir reiknað-
ir sem innlendir vextir allra lána og í
þriðja lagi sem meðalvextir yfir láns-
tíma. Nokkur munur er í einstaka til-
vikum á erlendum vöxtum eftir því
hvort þeir eru reiknaðir sem raunvext-
ir í erlendri mynt eða innlendri.
Skýrist munurinn í megin dráttum á
mismunandi hækkunum gengisvísi-
tölu lántökumynta og lánskjaravísi-
tölu. Hækki gengisvísitala meira en
lánskjaravísitala reynast raunvextir
gengistryggðra lána hærri þegar þeir
eru reiknaðir sem innlendir raunvextir
en þegar þeir eru reiknaðir sem erlend-
ir raunvextir. Að lokum eru raunvextir
reiknaðir miðaðir við afurðaverð. Ljóst
er að á þann mælikvarða hafa þeir
ekki verið lægri yfirstandandi áratug
en þeir voru á liðnu ári. Eru horfur á
að á þessu ári verði þeir enn lægri
þannig reiknaðir og að öllum líkind-
um neikvæðir vegna mikillar hækkun-
ar afurðaverðs.
Tafla 6 - Samanburður á vöxtum sjávarútvegs
miðað við lánskjaravísitölu og afurðaverð árin 1986-1997
Bankar
1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997
Miðaö við lánskjvístiölu 2,0% -5,9% 11,6% 17,2% 1,0% 3,9% 16,9% 16,4% 7,4% 6,3% 5,9% 8,1%
Miöað viö afurðaverð 0,6% 4,9% 13,0% 9,3% -9,3% 11,4% 19,2% 17,7% 3,6% 8,0% 12,3% 3,3%
Fjárfestingarlánasjóðir
Miöaö við lánskjvístiölu 2,2% -6,9% 11,2% 17,2% -0,1% 2,7% 17,2% 17,5% 6,6% 3,6% 3,0% 5,3%
Miöaö við afuröaverð 0,8% 3,7% 12,6% 9,1% -10,2% 10,0% 19,5% 18,7% 3,8% 5,2% 9,2% 0,6%
Lánasjóbir ríkis
Miöað við lánskjvístiölu 2,9% 3,8% 10,8% 9,7% 5,6% 4,8% 4,6% 5,8%
Miöab við afurðaverb -7,4% 11,1% 12,8% 10,9% 2,0% 6,8% 10,6% 1,0%
Alls
Miöað við lánskjvístiölu 0,9% 3,6% 16,2% 15,9% 6,9% 5,1% 4,8% 7,0%
Miðað vib afuröaverð -9,3% 11,0% 18,4% 17,2% 3,5% 6,8% 11,1% 2,2%
46 AGIR