Búnaðarrit - 01.01.1940, Page 61

BÚNAÐARRIT
59
3—4 álnir en lengd el'tir geðþótta, þó varla minni en
6 álnir. Þvert yí'ir þennan kofa var hlaðinn bálk-
ur með litlum dyrum fyrir miðju. Hæð bálkans var
nokkru lægri en veggir hússins. Yfir þennan bálk var
lögð tréslá og frá annari var gengið fyrir stafni húss-
ins. Á þessar slár voru svo lögð grönn tré úr góðum
viði með nokkra cm millibili. Ofan á þennan útbúnað
voru lagðar melstangir, annaðhvort sundurlausar, eða
svonefndar fláttur, þannig tilbúnar, að melstangir
voru t'estar saman með bandi sem annaðhvort var
úr ull eða hrosshári. Frágangur með þessum fláttum
var fljótlegri en með sundurlausum mel, en þær
entust illa, brunnu sundur af hitanum. Nálægt stafni
liússins var op á þakinu í líkingu við stromp á eld-
húsi. Inn um þetta op var kastað korninu sem kynda
átti og því dreift yfir flátturnar. Þykktin þótti varla
meiga vera meiri en svo, að hún væri upp í þumal-
greij) á meðalmanni, ef hann stakk hendinni beint
niður í kornið. Hvað mikið borið var á, fór eftir stærð
liússins. Flestir munu liafa haft það frá 1V2 tn. og
upp í 2 tunnur. G,ryfja var tekin nálægt miðju gólfi,
móti dyrum bálkans og í hana láiið eldsneyti og eldi
slegið í. Sá sem bál þetta kynti var kallaður kyndari
og sat hann flötum beinum utan við bálkinn. Prik
liafði hann í hendi til að skara í eldinn. Þetta var ekki
vandalaust verk. Það þurt'ti góða athugun til þess,
að sjá um að loginn stigi ekki of hátt, svo íkveikja
lilytist af. Hinsvegar varð hitinn að vera sem mestur,
til þess að kornið hakaðist. Ef i kviknaði, þá kom
fyrir að liúsið brann með öllu. En ef sá sem kynti var
snarráður þá tókst honum oft að kæfa eldinn, og þá
oft með því að ryðja bálkinum niður ofan á eldinn,
en nær allt af ónýtlist sofnin, en svo var kornið kall-
að, eftir að það var tekið úr löninni, og komið í sofn-
hús. Þessi kynding stóð yfir í nokkra klúkkutíma
og varð lcyndari að sitja þar inni allan tímann, oft í