Búnaðarrit - 01.01.1940, Blaðsíða 65
BUNAÐARRIT
(53
brauðum. Þannig matreitt varð af þvi keiniur eða
smekkur, sem ég kann ekki að lýsa, og kunni aldrei
vel við.
Ekki er ólíkt að einhverjum komi sú spurning i
hug, hvort öll þessi vinna hafi svarað kostnaði. Þeirri
spurningu yrði að svara ú tvennan hátt. Ef miðað er
við það, að reikna hverjum manni daglaun, sem að
þessu vann frá byrjun, þá er óhætt að svara spurn-
ingunni afdráttarlaust neitandi. En ef lilið er á það, að
þessi atvinnugrein veitti mörgum holla saðningu og
fjölskyldum sæmilegt lífsviðurværi, þar sem annars
hefði ríkt skortur, þá má með fullum rétti svara spurn-
ingunni játandi. Bændur hafa svo bezt bjargast í þessu
landi, að þeir hafa ekki verið að hnitmiða vinnu sína
við það, hve margar krónur og aura erfiði dagsins
lcostaði. Þeir sem liafa yfirunnið erfiðleikana svo
vel, að þeir hafa náð að verða efnalega sjálfstæðir
hafa gert það, margir hverjir, með því, að nota hverja
stund og sleppa engu því tækifæri, sein að gagni mátti
verða, þeir hafa ekki gert kröfu til að lifa makráðu
þægindalífi, og hamingan hjálpi bændum og búaliði
út um dreifðar byggðir þessa lands, ef sú skoðun
læðist inn hjá hinni uppvaxandi kynslóð, að ekki'
þurfi að vinna nema lítið og takmarkað, til að afla
tekna, sem nægi til að lifa þægindalífi. Á þann hátt
lnigsuðu áreiðanlega ekki þeir bændur, sem unnu sér
fæðu úr íslenzka melkorninu. En nú mun mega telja
þá atvinnugrein úr sögunni. Til þess eru 2 ástæður.
Onnur er skortur á verkafólki, nema fyrir mikilstil of
hátl kaup. Hin er sú að skilyrðin eru breytt. Nú eru
fleiri vegir til bjargræðis, en var fyrir 50 árum. Eftir
harðindaárin 1881—1882 var kaupgeta margra hænda
lítil. Þá voru kaupfélögin ekki komin til að lána upp
á tekjur, sem ekki var búið að afla, og kaupmanna-
stéttin var þá ekki á því að lána út vörur sínar. En
lítil kaupgeta var ekki eina ástæðan til þess, að skafl-