Búnaðarrit - 01.01.1940, Blaðsíða 97
Hólar í Hjaltadal.
(Útvarpserindi flutl 16. marz 1940.)
Eftir Steingrim Steinþórsson.
Skagafjörður er einstætt hérað hér á landi, og þótt
víðar sé leitað. Há, skörðótt, fríð og tignarleg fjöll
lykja um héraðið á alla vegu, Aðeins í suðurátt,
fram til heiða og óbyggða, og út til hafs eru lilið í
þennan fjallahring. Og eru þau lilið þó vörðuð blá-
fjöllum. í suðri gnæfir Mælifellshnjúkur yfir héraðið,
og til hafs hyllir undir hinar frægu eyjar, Drangey,
Málmey og Þórðarhöfða, sem eru eins og sjálfgerð
vígi, til varnar hinu fagra og gróðursæla héraði, sein
hvílir þar í umgerð fjallanna. Fjalla, sem óvíða eiga
sinn líka að margbreyttni og fegurð. Vegir til ná-
grannahéraða liggja um skþrð gegnum fjallgarðana,
en þau eru öll það há, að Iivergi er vafi, hvar hin land-
fvæðilegu landamerki Skagafjarðar liggja. Dimmblá
basaltfjöllin, fagurgr'ænt undirlendið og glampandi
fjörðurinn skapa svo mikið samræmi í landslagi og
litum, að langt þarf að leita til þess að finna jafn
beilsteypt og fagurt umhverfi.
Engan þarf að undra, þótt þetta hérað hafi fóstrað
mikla menn og merka staði. Enda er það svo, að
tæplega verða farnar þrjár bæjarleiðir um Skag-
fjörð, án þess að blasi við fornfrægir sögustaðir.
Staðir er einusinni voru að meira eða minna leyti
miðstöðvar hins íslenzka þjóðlífs. Við þá staði eru
tengd nöfn hinna frægustu Skagfirðinga, fyrr á timuin