Búnaðarrit - 01.01.1940, Side 100

98
BÚNAÐARRIT
hagi, valllendi mikið og veðursæld. Oft er snjólaust |
að mestu fram i Hólahaga, þótt allt sé í kafi í fönn
utar í dalnum. Vorland er þar ágætt fyrir sauðfé og
sérlega hagstætt fyrir lambær um sauðburðinn. Fé
unir þar með afbrigðum vel. Eru það undantekning-
ar, að Hólafé fari úr Hólalandi. Hið forna Hólatún
hefir verið ræktað á hólahrúgaldi því, sem fyrr var
nefnt og bærinn stendur á. Er jarðvegur þar frjór
og mjög eðlisgóður. Hið forna Hólatún var talið um
60 dagsláttur eða jafnstórt flatarmáli Drangeyjar, sem
var staðareign áður fyrr. Suður frá Hólum er slétt-
lendi mikið í dalnum. Eru það Hólaengjar. Þær eru
viðáttumiklar, en allar þýfðar, frá náttúrunnar hendi
og því seinunnar, en grasgefnar eru þær og jarðvegur
eðlisgóður. Hlunnindi engin fylgja Hólum. Sem bú-
jörð hafa Hólar þessvegna ekkert sérstakt til brunns
að bera umfram það sem fjöldamargar jarðir aðrar
hafa, hér á landi. En ágætt land er þar til ræktunar
og eru það á nútímavísu mestu kostir Hóla, sem lni-
jarðar. En fyrr á öldum mun Hólahagi hafa verið
talinn höfuð-prýði staðarins. Nokkuð er erfitt um
samgöngur. Hefir það löngum þótt ókostur á Hólum
sem skólastað, að Hjaltadalur væri afskekktur frá
aðalhéraði Skagafjarðar. Svo er það enn, að einungis
ruddir sumarvegir tengja Hóla við Sauðárkrók og
Hofsós, sem eru næstu verzlunars.taðir. Vegir þessir
geta á öllum timum árs orðið bílum lítt færir. Er það
ekki vansalaust að Hólar skuli ekki enn vera komnir
í gott vegasamband við aðal þjóðvegakerfi landsins.
Eins og áður er nefnt, var Hof landnámsjörð í
Hjaltadal og höfuðból, fyrstu aldirnar. Hóla er i'yrst
getið um miðja 11. öld. Bjó þar þá maður sá, er Oxi
hét. Varð hann frægur af kirkju einni mikilli, er hann
reisti á Hólum og talin var mest kirkja á Islandi, í
þann tíð.
Árið 1106 var að ósk Norðlendinga settur biskups-