Dvöl - 01.10.1939, Page 65

D VÖL
303
og erfið skuld,“ segi ég og verð
enn alvarlegri. „Á jörðinni er eng-
inn, sem veit, hvernig ég á að
greiða hana. Ég hélt, að þið vissuð
það hér uppi á himnum.“
„Já, það vitum við líka vel,“ seg-
ir faðir minn, og tekur hlutina
léttilega, eins og hann er vanur.
„Það verða einhver ráð við þess-
um áhyggjum þínum. Þú skalt
ekki vera hrædd, barnið mitt.“
„Já, en það er ekki allt búið enn,“
segi ég. „Ég er einnig í skuld við
alla þá, sem hafa talað og ritað
móðurmálið og gert úr því gott
verkfæri og kennt mér að nota
það. Og er ég ekki í þakkarskuld
við alla þá, sem hafa ort og skrif-
að á undan mér, þá, sem hafa
gjört það að fagurri list að segja
frá örlögum manna, þá, sem hafa
farið á undan og vísað veginn? Er
ég ekki á margan hátt i skuld við
þá, sem voru brautryðj endur í
heimi skáldskaparins, þegar ég var
ung: Meistararnir frá Noregi og
Rússlandi? Er það ekki ógreidd
skuld, að ég hefi verið svo ham-
ingjusöm að lifa á þeim tímum,
þegar skáldskapur föðurlandsins
hefir blómgazt fegurst, að ég hefi
séð Marmarakeisara Rydbergs,
skáldskaparheim Snoilskys, Skerja-
garð Strindbergs, Þjóðlíf Geijer-
stams, leiklist Tor Hedberg, nú-
tímafólk Ame-Charlotte Edgrens,
Ljóð Helene Nybloms, Austurlönd
Heidenstams, hina lifandi sögu
Sophie Elkans, Vermalandskvæði
Prödings, Líkingar Levertins,
Thanatos Hallströms og Dala-
bændamyndir Karlfeldts og svo
margt annað koma fram, ungt og
nýtt, eggjandi til hetjudáða og
frjóvgandi fyrir hugmyndalífið?“
„Já, það er rétt,“ segir faðir minn,
„þú skuldar mikið, en það verða
einhver ráð með það.“
“Ég held þú gerir þér ekki fylli-
lega ljóst, hvað þetta er alvarlegt,
faðir minn,“ segi ég. „Þú hefir
líklega ekkert hugsað um, að ég
stend líka í skuld við lesara mína.
Hve mikið má ég ekki þakka þeim,
allt frá hinum gamla konungi og
hans yngsta syni, sem sendu mig
út í rannsóknarferð til Suðurlanda,
og til litlu skólabarnanna, sem eru
þakklát fyrir Njál þumlung? Hvað
hefði orðið úr mér, ef menn hefðu
ekki viljað lesa bækur mínar? —
Þú mátt heldur ekki gleyma þeim,
sem hafa skrifað um mig. Hugsaðu
þér hinn mikla danska bókmennta-
fræðing, sem útvegaði mér vini um
allt land sitt aðeins með nokkrum
orðum! Og hugsaðu um hann, sem
nú er látinn, sem blandaði drykk
sinn með súru og sætu af meiri
list en nokkur annar hefir gert hér
á undan honum! Hugsaðu þér alla
þá, sem hafa unnið fyrir mig í
öðrum löndum! Ég skulda mikið,
faðir minn, bæði þeim, sem hafa
hrósað verkum mínum og þeim,
sem hafa fundið að þeim.“
■ „Já, einmitt það,“ sagði faðir
minn, og mér finnst hann ekki
vera jafnrólegur lengur. Hann er
víst farinn að gruna, að það verður