Dvöl - 01.01.1942, Page 48

42
D VÖL
kveðinn fjölda af örvum á tiltekn-
um tíma. Vígamóður var mikill í
Mongólum, enda lét Djengis ó-
spart flytja þann boðskap, að nú
skyldi gengiö á milli bols og höfuðs
á voldugustu óvinum þeirra. sem
fyrr á tíð hefði kúgað fólkið á
Mongólíusléttunum og drepið
höfðingja þess. En áður en her-
ferðin hófst hafði hinn mikli her-
konungur fastað í þrjá daga í
t.ialdi sínu, lagt af sér stríðsbelti
sitt til heiðurs við hinn bláa him-
in og beðið anda fjallanna um
styrk.
Tvö þúsund hermenn gættu
heimalandsins, en lið það, er
haldið var til Kína. var rúm ein
miljón manna, að meðtöldum
konum þeim, sem hernum fylgdu.
Riddarar Djengis voru í þykkum
leðurstökkum; spjótmenn höfðu
breið og biturleg sverð að vopni,
auk spjótanna, og sumir voru bún-
ir kesjum og bogum. Hver bog-
maður hafði gnægð örva af mörg-
um gerðum. Til matar hafði liðið
einvörðungu þurrkað kjöt. Hver
og einn bar sinn mal.
Hingað til hafði Djengis Kan
einungis átt í höggi við vanmegn-
uga smákonunga. f Kína var öfl-
ugurr her stórveldis að mæta, og
til heimferðar var ekki að hugsa
fyrr en rækilegur sigur var feng-
inn. Árið 1214 náði her Mongóla
til Peking og tók borgina herskildi
í hörðu áhlaupi hið sama ár. Keis-
arinn gafst upp og gaf Djengis
Kan. dóttur sína. að konu. Síðan
héldu Mongólar heim með ógrynni
herfangs.
Brátt kom þó á daginn, að grið
þau, er Djengis Kan setti hinum
sigraða keisara, urðu harla skamm-
vinn. Einn af lénsherrum ríkisins
gerði uppreisn gegn keisaranum,
og er fram í sótti, kom í ljós, að
hann naut liðveizlu Mongóla.
Djengis Kan kom til Peking í
annað sinn 1215 og knésetti þá
keisárann til fulls.
Eftir þessa sigra kynntust mon-
gólsku sléttubúarnir í fyrsta skipti
munaði hinna gömlu menningar-
landa. í fyrsta skipti í sögu þeirra
var ljúffengt vín drukkið og dans
stiginn við glymjandi hl.ióðfæra-
slátt í tjöldum þeirra. Aldrei fyrr
höfðu konur Mongóla klæðzt silki-
skarti. En þessi nýi munaður
varð þeim eigi að falli, líkt og
mörgum öðrum sigursælum villi-
þióðum, og það er í annála fært,
að á hverjum morgni kysstu her-
foringjar söðla sína og sneru and-
liti sínu í átt til hinna bláu fjalla,
áður en þeir stigu á bak hestum
sínum, og báðu sér sigurs.
,.Við erum synir sléttunnar,“
sögðu þeir, ,rog hesturinn er okkar
fararskjóti, en Diengis hinn mikli
konungur okkar.“
Þegar alla vörn þraut í Norður-
Kína, kom röðin að svðra ríkinu.
En valdafíkn D.iengis Kans sefað-
ist ekki, þótt hann ynni sér til
handa eitt- mesta ríki veraldar-
innar. Þá girntist hann umfram
allt annað þr.jár mestu menningar-
borgir þeirra tíma: Kívu, Búk-
höru og Samarkand. Hann sagð-
ist vera fæddur til þess að
refsa syndugum lýð og spilltum
þjóðum, og dró ekkert af þeirri
refsingu.
Búkhara var á þessum tímum
víðfræg vegna mikilla og glæsi-
legra bygginga, bókagerðar og
bókasafna, viðskipta og iðnaðar.
Höfuðborg ríkisins, Kíva, nokkru
norðar í landinu, var miðstöð al-
þjóðaverzlunar og mikil iðnaðar-
borg.