Dvöl - 01.01.1942, Blaðsíða 60

54
DVÖL
Ferskeytlnr
FERSKEYTLURNAR eiga sinn þátt 1
menningu íslendinga. Um langan ald-
ur hafa þær verið orðhögum og listhneigð-
um mönnum tiltækilegast form skáld-
skapar. Og meira en það: Vísnagerðin
hefir verið eins konar skáldskaparskóli.
Úr þeim skóla hafa mikil skáld verið leidd
til sætis í sölum Braga, og þar hefir al-
þýða manna fengið þjálfun og þroska til
skilnings og mats á skáldskap.
Saga þjóðarinnar og tilfinningar fólks-
ins speglast líka i stökunum og ferskeytl-
unum. Þar birtist líf manna og starfs-
heimur, harmur og gleði, trú þeirra og
hugarvíl, manndómur og vesaldómur, ást
og hatur, tryggð og brigðlyndi. Stephan
G. Stephansson, skáldjöfurinn mikli.
komst svo að orði:
Undarleg er íslenzk þjóð!
Allt, sem hefir lifað,
hugsun sína og hag í Ijóð
hefir hún sett og skrlfað.
Hlustir þú og sé þér sögð
samankveðna bagan,
þér er upp í lófa lögð:
landið, þjóðin, sagan.
Dvöl vill legeja rækt við ferskevtlurnar
en afrækja eigi, enda hafa ýmsir vikið
af henni vísum. Lifir hún í þeirri von,
að fleiri verði til þess síðar.
*
Páll Guðmundsson, bóndi á Hjálmsstöð-
um í Laugardal, kvað þessa vísu, er hann
kom heim eitt sinn, dauðkaldur:
Hlýjar bólið seimasól,
sút og ólund snýr í Jól,
breytir njólu í birtu og skjól,
blíð sem fjóla á skógarhól.
Þetta var nú eftir þrjátlu ára hjóna-
band.
Annað sinn var kona Páls fjarverandi,
og þótti honum dauflegt heima. Þá kvað
hann:
Mér að stytta stundarbil
strýk ég penna að línu.
Kúri ég nú fyrir utan yl
einn í bóli mínu.
Kuldalega klukkan sló.
Kári þökin lemur.
Finn ég ekki frið né ró
fyrr en Rósa kemur.
*
Jón Jónsson, bóndi að Eyvindarstöðum
í Blöndudal, er hagyrðingur góður, en
heldur vísum sínum lítt á loft. Dvöl
hefir komizt yfir nokkrar vísur eftir hann,
orktar vorið 1939:
Vetur gengur garði frá,
greiðist engi úr dróma.
Hlustar mengi hrifið á
hlýja strengi óma.
Tíminn allar tætir frá
tætlur mjallardúka.
Gullnir falla geislar á
grýtta fjallahnjúka.
Öllu forði fenginn er,
fást þess skorðuð merki:
Um loft og storðu leikur sér
líf í orði og verki.
Endurvakin vorsins blóm
vefa þak á grundir,
lóur kvaka léttum róm,
leitin taka undir.
Mega lýðir muna hér
margan blíðan vetur,
og hvergi um víða veröld er
vor, sem prýða betur.