Fréttablaðið - 05.08.2010, Blaðsíða 10

10 5. ágúst 2010 FIMMTUDAGUR
FÓLK Yfir hundrað nemendur frá
Evrópu, Norður-Ameríku og Hong
Kong læra nú íslensku hjá Háskóla-
setrinu á Vestfjörðum. Þetta er í
þriðja skiptið sem námskeiðið er
haldið.
Flestir nemendanna eru á leið í
háskólanám hér á landi í haust og
eru hér á Erasmus eða Nordplus
skiptinemastyrkjum. Aðrir eru hér
á eigin vegum, og nokkrir eru að
hefja nám í haf- og strandsvæða-
stjórnun við Háskólasetrið í haust.
Frá þessu er greint á heimasíðu
Háskólasetursins. Stærstur hluti
nemendanna gistir á Núpi í Dýra-
firði meðan námskeiðið stendur
yfir, í þrjár vikur.
Á námskeiðinu fá nemendurn-
ir alhliða þjálfun í íslensku með
fjölbreyttum og nútímalegum
kennsluaðferðum. Mikil áhersla
er lögð á samskiptafærni, svo nem-
endurnir geti notað tungumálið í
daglegu lífi, að sögn Heiðrúnar
Tryggvadóttur, verkefnastjóra
hjá Háskólasetrinu. Þess vegna er
bekkjarvinna, hópavinna og vett-
vangsvinna sameinuð í kennsl-
unni.
Til þess að nemendurnir kynnist
íslenskri menningu og samfélagi
er einnig boðið upp á valnámskeið,
allt frá dansi og kórsöng og yfir í
málfræði og sögu. - þeb
Erlendir stúdentar á námskeiði sem Háskólasetur Vestfjarða heldur í þriðja sinn:
Yfir eitt hundrað læra íslensku
VERSLUN Verslunarhúsnæði á höf-
uðborgarsvæðinu stækkaði um
tæpa sextíu þúsund fermetra frá
árinu 2008 til 2009, sem jafngild-
ir 7,9 prósenta stækkun. Þetta
kemur fram í nýútkominni Árbók
verslunarinnar.
Heildarfermetrafjöldinn á höf-
uðborgarsvæðinu var 816.408
fermetrar í fyrra. Því voru fjór-
ir fermetrar af verslunarhúsnæði
fyrir hvern íbúa svæðisins. Með-
alverðið á fermetrann var rúmar
212 þúsund krónur.
Á landinu öllu voru 1.157.922
fermetrar verslunarhúsnæðis í
lok síðasta árs, sem var 6,6 pró-
senta aukning frá árinu 2008.
Meðalverðið á fermetra utan höf-
uðborgarsvæðisins var rúmar 70
þúsund krónur.
Verslunarrými hefur aukist
mun hraðar á höfuðborgarsvæð-
inu en annars staðar undanfarin
ár. Frá árinu 1999 til ársins 2009
jókst rými á höfuðborgarsvæðinu
um 78,3 prósent. Á öllu landinu
hefur það aukist um 71,8 prósent
á þessum áratug.
Þá er töluvert um óklárað versl-
unarhúsnæði, sem ekki er búist
við að klárist og fari í notkun á
næstunni. Á síðasta ári var 120
þúsund fermetra verslunarrými
ýmist skráð í byggingu eða með
byggingaleyfi. - þeb
Fermetrafjöldi verslunarhúsnæðis eykst langhraðast á höfuðborgarsvæðinu:
Sextíu þúsund nýir fermetrar í fyrra
HÁSKÓLASETRIÐ Yfir hundrað manns
læra íslensku í setrinu næstu þrjár
vikurnar.
GLERÁRTORG Verslunarrými jókst minna á landsbyggðinni en á höfuðborgarsvæðinu
síðustu tíu ár. FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
BANDARÍKIN, AP Frá 23. apríl fram
í ágústbyrjun láku nærri fimm
milljónir tunna af olíu út í Mexíkó-
flóa. Í gær gáfu bandarísk stjórn-
völd út þá tilkynningu að fjórðung-
ur þeirrar olíu væri enn í hafinu,
en 75 prósent hafi ýmist verið
hreinsuð upp, brennd, gufað upp í
andrúmsloftið eða brotnað niður í
hafinu.
Heildarmagn lekans er tuttugu
sinnum meira en það sem lak út
í hafið út af strönd Alaska þegar
olíuskipið Exxon Valdez strand-
aði þar árið 1989. Enn er í hafinu
fimmfalt það magn sem lak úr
Exxon Valdez á sínum tíma.
Það var ekki fyrr en nú í byrj-
un vikunnar sem breska olíufyr-
irtækið BP taldi sig hafa komist
fyrir lekann að fullu. Tjónið er
gríðarlegt, þótt vissulega hafi tek-
ist að koma í veg fyrir að það yrði
enn verra.
Bæði yfirmenn olíufélagsins BP
og Bandaríkjastjórn hafa orðið
fyrir harðri gagnrýni fyrir hæga-
gang og vandræðagang í glímunni
við þennan mesta olíuleka sögunn-
ar.
Framan af var minna gert úr
vandanum en efni stóðu til, auk
þess sem sigri var oftar en einu
sinni fagnað áður en ástæða var
til.
Enn er ekki útséð um hvort tek-
ist hefur að stöðva lekann endan-
lega. Það verður ekki ljóst fyrr en
eftir nokkrar vikur, þegar leðju
verður dælt niður í olíubrunninn
og síðan steypt yfir allt saman.
Þá verður einnig lokið við að bora
nýjan brunn niður í gömlu borhol-
una, svo hægt verði að ganga úr
skugga um hvernig til hefur tek-
ist.
Engin leið er heldur til að segja
hvenær lokið verður við að hreinsa
olíuna úr hafinu eða hve miklu
tjóni hún á eftir að valda meðan
hún er þar enn á sveimi.
„Enn eru bátar þarna úti á hverj-
um degi með fólk að störfum.
Skjaldbökur finnast þaktar olíu og
gras finnst á ströndinni með olíu,“
segir Randy Boggs, skipstjóri á
ferju. Hann segist eiga erfitt með
að trúa yfirlýsingum BP um að lek-
inn hafi verið stöðvaður.
„Enn eru milljónir punda af
tjörukleprum og olíu á hafsbotni.“
Lekinn hófst þegar olíuborpall-
urinn Deepwater Horizon sökk
þann 23. apríl síðastliðinn. Þrem-
ur dögum fyrr hafði orðið spreng-
ing í pallinum með þeim afleiðing-
um að ellefu starfsmenn létu lífið.
gudsteinn@frettabladid.is
Bera ábyrgð á mesta
olíuleka sögunnar
Breska olíufyrirtækið BP segist loks hafa náð að stöðva olíulekann í Mexíkó-
flóa, meira en þremur mánuðum eftir að hann hófst. Nærri fimm milljónir
tunna af olíu hafa lekið út í hafið. Fjórðungur þess magns veldur enn tjóni.
OLÍUBORPALLURINN Í MEXÍKÓFLÓA Bæði yfirmenn BP og Bandaríkjastjórn hafa
orðið fyrir harðri gagnrýni fyrir hægagang í glímunni við olíulekann. NORDICPHOTOS/AFP
HAITI, AP Hip hop-tónlistarmað-
urinn Wyclef Jean hyggst bjóða
sig fram til forseta Haítí. Haft
er eftir bróður Jean að honum sé
full alvara með framboðinu og að
hann geri sér fullkomlega grein
fyrir því hve erfitt hlutskipti
næsta forseta verður.
Jean er fæddur í Port-au-
Prince á Haítí en ólst upp í
Brooklyn í New York í Bandaríkj-
unum. Hann er þekktastur fyrir
að hafa verið í hljómsveitinni
Fugees sem var einkar vinsæl á
10. áratug síðustu aldar.
Nýr forseti Haítí verður kjör-
inn í nóvember en aðstæður í
landinu eru mjög erfiðar eftir að
jarðskjálfti reið yfir í janúar og
varð 300.000 manns að bana. - mþl
Kjósa forseta á Haíti í haust:
Hip Hoppari í
forsetaframboð
WYCLEF JEAN Búist er við að Jean til-
kynni framboð sitt formlega á fimmtu-
dag en vafi er á því hvort hann hafi
kjörgengi þar sem hann hefur lengst af
búið í Bandaríkjunum. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
Lögðu hald á ólöglegt net
Lögreglan á Vestfjörðum og Fiskistofa
lögðu hald á ólöglegt net í eftirlitsferð
sinni um Ísafjarðardjúp í síðustu viku.
Stofnanirnar hafa eftirlit með ólögleg-
um netalögnum í sjó.
LÖGREGLUFRÉTTIR
ÞÝSKALAND, AP Þjóðverjar ráðgera
að fimmtungur af allri orkunotk-
un þeirra verði frá endurnýjan-
legum orkugjöfum árið 2020. Með
því myndi hlutdeild endurnýj-
anlegra orkugjafa tvöfaldast á
næsta áratug.
Norbert Roettgen umhverfis-
ráðherra upplýsti á fundi í gær
að vöxtur „hreinnar tækni“ í
orkuiðnaði, svo sem vind- og sól-
arorku, auk lífræns eldsneytis,
verði meiri en spár hafa gert ráð
fyrir þannig að farið verði fram
úr áætlunum stjórnvalda um að 18
prósent orkunnar verði endurnýt-
anleg árið 2020. - óká
Orkuspá Þjóðverja breytist:
Tvöfalda hreina
orku á áratug
RISAVINDMYLLA Skip siglir fram hjá
vindmyllu í Norðursjó. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
GRÆNLAND Ísbjörn réðst á danskan
fornleifafræðing sem var að störf-
um á Norðaustur-Grænlandi um
helgina.
Björninn náði að bíta manninn
á nokkrum stöðum áður en félaga
mannsins tókst að fella björninn.
Björninn var kominn allnærri vís-
indamönnunum þegar þeir reyndu
að fæla hann frá sér. Það tókst ekki
heldur réðst björninn til atlögu við
annan manninn. Vísindamennirn-
ir prísa sig sæla að um var að ræða
ungt dýr og ekki fullvaxið. Bannað
er að skjóta hvítabirni á Grænlandi
svo vísindamennirnir hafa þurft að
færa sönnur á að um nauðvörn hafi
verið að ræða. - ss
Hvítabjörn beit vísindamann:
Skutu ísbjörn í
nauðvörn
FÉLAGSMÁL „Áfram veginn 2010“,
upplýsingarit fyrir eldri borgara
um almannatryggingar, er komið á
vef Tryggingastofnunar, www.tr.is
og vef Sjúkratrygginga Íslands
www.sjukra.is.
Í tilkynningu Tryggingastofnun-
ar kemur fram að í ritinu sé leitast
við að svara helstu spurningum
um lífeyristryggingar og sjúkra-
tryggingar, sem upp koma við
upphaf töku ellilífeyris og þegar
sækja þarf heilbrigðisþjónustu.
Áfram veginn hefur komið út
árlega frá árinu 1999. - óká
Eldri borgarar upplýstir:
Áfram veginn
komið á vefinn
BRÚÐHJÓN Í GOSBRUNNI Hitabylgjan í
Rússlandi framkallar stundum óvenju-
lega hegðun. Þessi brúðhjón tóku til
dæmis upp á því að vaða í gosbrunni
í Moskvu þegar hitinn var hvað mestur.
NORDICPHOTOS/AFP
DETTUR ÞÚ
Í LUKKUPOTTINN?
Ef þú kaupir Homeblest 300 g
kexpakka gætir þú unnið
glæsilegan vinning.
6 x 50.000 kr. úttektir
30 x 15.000 kr. úttektir
frá Útilífi, Intersport eða Markinu.
Er glaðningur í
pakkanum þínum?
E
N
N
E
M
M
/
S
IA
/
N
M
4
0
4
8
1
Útivistarleikur
Homeblest