Fréttablaðið - 16.10.2010, Síða 36

Fréttablaðið - 16.10.2010, Síða 36
36 16. október 2010 LAUGARDAGUR K arlmenn eru fús- ari en nokkru sinni fyrr að axla ábyrgð í málefnum fjölskyld- unnar, til að mynda með því að fara í ófrjósemisaðgerð, hafi par ákveð- ið að eignast ekki fleiri börn. Þetta segir Guðjón Haraldsson þvag- færaskurðlæknir. Í fyrra fóru 358 karlar í ófrjósemisaðgerðir en tíu árum fyrr voru þeir 202, árið 1995 voru þeir 87. „Karlmenn eru miklu fúsari til þess að axla ábyrgð á stærð fjöl- skyldunnar en var,“ segir Guðjón Haraldsson þvagfæraskurðlækn- ir. Hann segir ófrjósemisaðgerð- ir ekki lengur feimnismál, sem sé afar gott. „Menn ræða þetta sín á milli sem góða og varanlega getn- aðarvörn. Það hefur orðið mjög heilbrigð, opin og vandræðalaus umræða um þessar aðgerðir,“ segir Guðjón sem segir mikið hafa breyst þegar horft sé tíu til fimmt- án ár aftur í tímann. „Þátttaka karla í umönnun er orðin meiri og þeir eru virkari í fjölskyldulífinu sem hefur örugglega sitt að segja. Fólk er almennt gríðarlega vel upplýst og veit að þessi aðgerð er ekki mikið mál og dregur ekki úr kynhvötinni nema síður sé.“ Fullkomin getnaðarvörn Guðjón segir þó afar mikilvægt að menn velti vel fyrir sér aðgerðinni áður en þeir láti til skarar skríða. Þeir fari til að mynda alltaf fyrst í viðtal hjá þvagfæraskurðlækni þar sem farið er yfir aðgerð- ina og hvernig hún fer fram og eftirmál. Í stuttu máli eru sáðleiðarar í eistum karlmanns rofnir, stykki tekið úr þeim og lokað fyrir báða enda. Aðgerðin er minni hátt- ar og nægir staðdeyfing. Guðjón segir þó suma karlmenn kjósa að vera svæfðir, sumir vilji ekki vera vakandi í aðgerðinni. Karl- menn séu almennt fljótir að jafna sig eftir aðgerðina og fari heim að henni lokinni. Til samanburð- ar sé ófrjósemisaðgerð á konum mun meira mál en fara þarf inn í kviðarhol kvenna til að loka eggjaleiðurum með klemmum eða plasthringjum. Eftir að sáðleiðarar hafa verið rofnir komast sáðfrumurnar ekki leiðar sinnar og að átta vikum loknum eru þeir búnir að tæma sig og getnaðarvörnin er fullkom- in. Sæðisvökvi heldur hins vegar áfram að myndast, hann á að mestu leyti upphaf sitt í blöðruhálskirtli og sáðblöðrum og karlmenn sjá því vart mun á sæðismagni eftir aðgerð. Eini munurinn er sá að engar sæðisfrumur eru í sæðinu. Eftir átta vikur er karlmönnum ráðlagt að skila inn sæðisprufu til að athuga hvort aðgerðin hafi ekki skilað tilætluðum árangri. „Aðgerðin er varanleg getnaðar- vörn og þeir sem í hana fara verða að gera sér grein fyrir því. Árang- ur af endurtengingu sáðleiðara er til að mynda ekki sérlega góður eða innan við 30 prósent. Sá möguleiki er reyndar einnig fyrir hendi að sækja sæðisfrumur í eistun og nota til tæknifrjóvgunar. Af því er betri árangur eða yfir 50 prósent.“ Biðja um herraklippingu „Hópurinn sem hingað kemur er að langstærstum hluta karlmenn eldri en 35 ára sem eru í sambandi og eiga á bilinu tvö til fjögur börn og eru sáttir við það hlutskipti. Þeir gantast gjarnan með það strákarn- ir þegar þeir koma hingað að þeir séu að fara í herraklippingu og þá er öllum hér ljóst hvað um er að ræða,“ segir Guðjón. Axla ábyrgð með ófrjósemisaðgerð Sífellt fleiri karlar fara í ófrjósemisaðgerð. Langflestir eru í sambandi og hafa eignast tvö börn eða fleiri þegar þeir ákveða að eignast ekki fleiri börn. Sigríður Björg Tómasdóttir komst að því að fjölgun aðgerða er ein birtingar- mynd þess að karlar taka meiri ábyrgð í fjölskyldulífinu. „Ég fór í ófrjósemisaðgerð þegar ég var þrítugur. Hjá mér atvikaðist þetta þannig að við hjónin settumst niður og skoðuðum stöðuna okkar. Við vorum þá búin að eignast okkar þriðja barn, þetta var fjárhagslega erfiður tími þó að við höfum þraukað það. En við sem sagt ákváðum að við vildum ekki eignast fleiri börn og ég sé alls ekki eftir því,“ segir Einar Halldór Jónsson. „Auðvitað varð ég að hugsa þetta alveg til enda og ég gerði það, ég settist niður með sjálfum mér og hugsaði: ég á þessi þrjú börn og hvað er það versta sem getur gerst? Ég er ekki það barnalegur að ég haldi að það sé tryggt að ég verði með konunni minni það sem eftir er ævinnar. En ég hugsaði með mér, hvað er það versta sem getur gerst? Jú, það að hún hendi mér út. Er þá það fyrsta sem ég ætla að gera að eignast ný börn með nýrri konu? Ég velti þessu fyrir mér og komst að því að ég ætlaði ekki að hafa áhyggjur af því. Sama hvað gerist þá á ég alltaf þessi börn og þarf ekki að eignast fleiri. Og þannig er þetta líka mjög rómantísk ákvörðun, ég er með þessu að segja að ég ætli bara að eignast þessi börn sem við eigum saman. Svona aðgerð hefur líka góð áhrif á kynlífið, það þarf ekki að hugsa frekar um getnaðarvarnir en konan þoldi illa pilluna.“ Einar Halldór segir það ekki hafa komið til greina á sínum tíma að konan hans færi í ófrjósemisaðgerð til að koma í veg fyrir frekari barneignir. „Aðgerðin á konum er erfiðari og svo var hún nýbúin í erfiðri nýrnaaðgerð. En aðgerðin tók enga stund og ég fór heim samdægurs, þetta snýst aðallega um að taka ákvörð- unina,“ segir Einar Halldór, sem segist aldrei hafa séð eftir henni. Þó hafi hann slegið á þráðinn til læknis nýverið til að fá upplýsingar um líkurnar á því að hann gæti eignast barn. Þau hjónin hafi fengið smá fiðring, en þegar þau hafi sest niður og skoðað málið þá hafi þau afráðið að bæta ekki við fjórða barninu. „Við eigum þrjú börn, 12, 15 og 19 ára gömul og þau þurfa á okkur að halda í dag, sambandið breytist þegar börnin eldast en þau þurfa samt á manni að halda. Svo þarf líka að hugsa um fjárhagslegu hliðina þegar barneignir eru íhugaðar.“ Einar Halldór hefur verið opinskár um þessa ákvörðun sína frá fyrstu tíð. „Þetta er ekkert feimnismál þó að það hafi oft vakið hlátur til að byrja með að ég hafi farið í ófrjósemisaðgerð. Ég hef oft verið kallaður Einar grjónapungur af vinum mínum,“ segir Einar Halldór og hlær. „En ég sé alls ekki eftir þessu og hef oft sagt við vini mína: if you got the balls to do it then do it.“ GÓÐ ÁHRIF Á KYNLÍFIÐ 19 95 19 96 19 97 19 98 19 99 20 00 20 01 20 02 20 03 20 04 20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 700 600 500 400 300 200 100 0 ÓFRJÓSEMISAÐGERÐIR 1995 - 2009 Á sama tíma og ófrjósemisaðgerðum karla hefur fjölgað hefur ófrjósemis- aðgerðum kvenna fækkað mikið. Að mati Reynis Tómasar Geirssonar, yfir- læknis á kvennadeild Landspítalans, er vitaskuld samhengi þar á milli. Hann segir viðhorf karlanna greinilega hafa breyst mjög mikið. Þeir taki meiri þátt í fjölskyldulífinu en fyrr og óttist ekki lengur að ófrjósemisaðgerð dragi úr karlmennsku þeirra. Aðgerðin á konunum sé vissulega meira mál, en á það beri einnig að líta að til séu betri getnaðarvarnir nú fyrir konur á seinni hluta fæðingaraldurs, til að mynda hormónalykkjan, sem sé getnaðarvörn sem dugar í fimm ár eftir að hún hefur verið sett í. Hann bendir einnig á að eftir að fæðingar- aldur kvenna hækkaði þá þurfi konur síður á ófrjósemisaðgerð að halda. FLEIRI KARLAR OG FÆRRI KONUR Karlar Konur FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI Suðurlandsbraut 20, Reykjavík | Sími 588 0200 | www.eirvik.is KAFFIVÉLAKYNNING Þér er boðið í kaffi í dag frá kl 11:00 til kl 15:00 Jura kaffivélar fyrir alla sem elska kaffi
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104

x

Fréttablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Fréttablaðið
https://timarit.is/publication/108

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.