Morgunn - 01.12.1945, Blaðsíða 13
M O R G U N N
91
reist á traustum vísindagrundvelli. Flestir (eða allir), sem
á annað borð hafa fengizt til að rannsaka vandlega, hafa
komizt að sömu niðurstöðu og veit ég enga undantekning
frá því. Er því raunar talið svo, að sálarrannsóknirnar
hafi kollvarpað kenningum efnishyggjunnar. Og þar sem
efnishyggjan hefur jafnan verið kristindóminum erfið-
asti andstæðingur að yfirstíga, mætti kirkjan virða spiri-
tismann sem samherja, en ekki ofsækja hann sem andstæð-
ing.
Ég skal játa, að einnig ég var í fyrstu tortrygginn við
þetta mál, og hélt það lýsa ef til vill óheilbrigðu van-
trausti, að leita sannana utan viðurkenndra kenninga
kirkjunnar. En þegar ég kynntist ná:nara málefni og
mönnum, gat jeg ekki lengi á móti staðið.
Líkt mun hafa verið ástatt með marga góða presta
og vini mína, sem hafa sagt mér — til að færast undan
áleitni minni — að þeir væru sannfærðir um, að lífið
héldi áfram og þyrftu engar frekari sannanir. En það
bjargar ekki í neyðarópi alls mannkynsins. Þótt allir prest-
ar væru sannfærðir (og þó er það ekki einu sinni víst,
og dæmi til, að út af hefur brugðið, þegar mest reið á)
þá |eru þeir ekki nema svo lítið brot af öllu kyni manna
og geta ekki huggað sig við það, að ef þeir séu á réttri
leið, þá sé öllu borgið. Aðalverkefni þeirra er ekki að
vera sjálfir sannfærðir, heldur að gjöra aðra það: það
gjöra þeir auðvitað bezt með því að vera það sjálfir, en
þegar það þó ekki tekst ( og það hefur kristindóminum
ekki tekizt í 19—20 aldir, sem raun ber vitni), þá er
það ekki einskis vert að renna undir hann stoðum, sem
mega vera honum til styrktar. Það hlýtur að vera mik-
ils vert hlutverk og vegsamlegt að fjölga þeim stoðum og
styrkja þær svo, að hann geti náð takmarki sínu og til-
gangi. Sálarrannsóknirnar óvirða ekki kristindóminn,
heldur leggja honum til slíka höfuðstoð með því að sanna
tilveru annars lífs og andaheims eins óyggjandi og að
jörðin snýst. Minna dugar ekki til. Það má ekki vera